Σαν σήμερα, στις 23 του Ιούνη 2005, έφυγε από τη ζωή ο μεγάλος μας ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης, από τους σημαντικότερους της μεταπολεμικής γενιάς. Στην Κατοχή εντάχτηκε στην ΕΠΟΝ και στο ΚΚΕ.
Σαν σήμερα, στις 3 του Ιούνη 1963, έφυγε από τη ζωή ο μεγάλος Τούρκος κομμουνιστής ποιητής, πεζογράφος και θεατρικός συγγραφέας, Ναζίμ Χικμέτ.
Συγχώρεσέ την, Κύριε, συγχώρεσε κι εμάς για τον δικό μας 20th Century για την Kολοσσιαία Υπερ-Παραγωγή που όλοι έχουμε βάλει το χεράκι μας. Αυτή γι’ αγάπη δίψαγε κι εμείς της δώσαμε ηρεμιστικά. Και για τη θλίψη την αγιάτρευτη, αφού ανθρώποι είμαστε, τη στείλαμε να κάνει Ψυχανάλυση.
Ένα συγκλονιστικό έργο της παγκόσμιας ποίησης· ένα αριστούργημα της ποίησης διαμαρτυρίας (Μπριτάνικα)· από τα πιο δυνατά και αποτελεσματικά που έχει δώσει η πολιτική ποίηση στη Λατινική Αμερική (Μ. Μπενεδέτι). «Κοπιάστε λοιπόν εσείς, βρομερή γλίτσα των μορφινομανών· και το αίμα σας θα βάψει τον τρούλο του περίφημου Λευκού Οίκου σας, αυτού του άντρου όπου σχεδιάζετε τα εγκλήματά σας». (Το Πρώτο Μανιφέστο του Σαντίνο, 1 Ιουλίου 1927)
Ο κομμουνιστής θεατρικός συγγραφέας, ποιητής, κριτικός, πεζογράφος Βασίλης Ρώτας, ήταν πάνω από όλα ένας αγωνιστής. Το μεγάλο σχολείο για εκείνον ήταν η φτώχεια, αλλά μέσα σε αυτήν δεν υπήρχε μιζέρια, υπήρχε πνευματικότητα και θέληση για αγώνα…Ένας αγώνας που εμπλουτίζεται καθημερινά από τις εμπειρίες, τα βιώματα, τις ελπίδες και τα όνειρα του εργαζόμενου λαού.
“Του άρεσε πολύ το ποδόσφαιρο. Δεν πήγαινε στο γήπεδο, αλλά από την τηλεόραση δεν έχανε ποτέ τα ματς όποτε είχε αγγλικό ποδόσφαιρο, που του άρεσε πολύ, ακριβώς γιατί ήταν «δυνατό» ποδόσφαιρο, με τους Εγγλέζους διαιτητές να μη σφυρίζουν τόσο συχνά «τάκλιν» που για τα δικά μας δεδομένα εθεωρούντο άγρια…”
“Η Πολυδούρη δεν υπήρξε μόνο θύμα του εαυτού της…αλλά και τής κοινωνικής μοίρας της σα γυναίκα. Κι αυτό είναι το σημαντικότερο και το πιο διδακτικό. Γιατί ή Π. διαγράφει μια πορεία λάθος. Ένας άνθρωπος τόσο προικισμένος αρρωσταίνει αρχικά, γιατί ο άντρας που αγαπά και πιστεύει, την απογοήτεψε. Και πεθαίνει αργότερα, γιατί αυτός ο άντρας πέθανε. Αυτή η γυναίκα είναι απαράδεκτη…”
Ο πρόσφυγας απ’ το Τσεσμέ της Ερυθραίας , απέναντι απ’ τη Χίο, Φώτης Χονδρουδάκης ή Αγγουλές, σαν τέτοια μέρα ταξίδευε απ’ τη Χίο προς Πειραιά. Ήτανε 26 προς 27 Μάρτη ξημέρωμα όταν στο πλοίο Κολοκοτρώνης, βρέθηκε νεκρός, στο διάδρομο της τουριστικής θέσης, έχοντας ένα εικοσάρικο στην τσέπη.
“Και όμως, αυτός ο “λογικός”, αυτός ο ειρηνόφιλος, αυτός ο άγιος Σαραντάρης, έφυγε πρώτος για τα αλβανικά βουνά κι έπεσε πρώτος αυτός από τους ανθρώπους μας του πνεύματος ανθιστάμενος, όσο μπορούσε, στην εισβολή και στην επιδρομή της βίας και της φασιστικής αλαζονείας στα ελληνικά χώματα…”
Πλήρης ημερών έφυγε από τη ζωή ο Γιάννης Δάλλας, από τους σημαντικότερους ποιητές της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς, δοκιμιογράφος και μεταφραστής, πανεπιστημιακός δάσκαλος και μεταφραστής έργων της αρχαίας γραμματείας, σπουδαίος μελετητής του Κώστα Βάρναλη και του Κωνσταντίνου Θεοτόκη.
