Πολλά και σημαντικά, έχουν γραφτεί τα τελευταία χρόνια γύρω από την ποίηση της ήττας. Εκείνο όμως που βασικά παραλήφθηκε είναι και το ουσιαστικότερο. Να διερευνηθούν, δηλαδή τα αίτια, ή μάλλον, να επισημανθεί το είδος της: να ξεκαθαρίσουμε μ’ άλλα λόγια, πρώτα, αν η ήττα είναι πολιτική, στρατιωτική, ή ιδεολογική, κοσμοθεωρητική.
Σ’ ένα από τα διασημότερα φιλμ, τον «Αλέξη Ζορμπά» του Κακογιάννη, ο έλεγχος στον Καζαντζάκη στρεφόταν κυρίως στη γνησιότητα του ήρωά του: Πόσο, δηλαδή, ο λογοτεχνικός Ζορμπάς αντιστοιχούσε με τον πραγματικό. Σ’ αυτό το ψευδοερώτημα κλήθηκε να απαντήσει ο Μάρκος Αυγέρης.
Εργάτης είσαι κάνε απεργία και άσε τις καριέρες αγωνίσου με την τάξη σου να ρθουν ωραίες μέρες
Ο Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι σημειώνει στην Αυτοβιογραφία του ότι μέσα στο 1923 «άρχισε να σκέφτεται ένα ποιητικό έργο για τον Λένιν». Στις αρχές του επόμενου χρόνου (21 του Γενάρη 1924) πεθαίνει ο Λένιν. Το ποίημα Β.Ι. Λένιν ολοκληρώθηκε στις αρχές του Οκτώβρη 1924 και είναι αφιερωμένο απ’ τον ποιητή στο Ρωσικό Κομμουνιστικό Κόμμα.
Σαν σήμερα, στις 24 του Οκτώβρη 1963, η Σουηδική Ακαδημία τιμά τον Γιώργο Σεφέρη με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Ήταν μια από τις φορές που η απόφαση της Σουηδικής Ακαδημίας δεν προκάλεσε αντιδράσεις, αφού τίμησε ένα ποιητή με σπουδαίο έργο.
Ο Αντρέας Καρκαβίτσας καθότανε όλη την ημέρα κάτω από το μεγάλο πυκνόφυλλο πεύκο, δίπλα στα ντεπόζιτα του νερού. Δεν τον είδα ποτέ να γράφει· όλες τις ώρες διάβαζε. Οι άλλοι, όταν σταματούσαν τη δουλιά βολτάριζαν πάνω κάτω ή κάθιζαν όλοι μαζί μια παρέα και οι φωνές τους, τα γέλια τους, οι καβγάδες τους γέμιζαν την πλατεία. Ύστερα πάλι όλοι μαζί τραβούσαν για το μαγέρικο του μπάρμπα Κώστα.
Ποιοι οι αποτελούντες τ’ οργισμένο πλήθος, που με καταδίκαζε κι’ εμένα; Οι αιώνιοι, οι γνωστοί, οι συνηθισμένοι. Πριν απ’ όλα οι αδιάφοροι, που οι συνήθεις ασχολίες τους είναι τελείως άλλες και για τους οποίους: πνεύμα, ποίησις, τέχνες, είναι άφραγο χωράφι, όπου πιστεύουν ότι δικαιούνται να μπαίνουν ως το κρίνει το κέφι τους, ν’ ανοηταίνουν, να «σπαν πλάκα» κατά το δη λεγόμενο. Μάλιστα όταν βρεθούν και καλοθελητές να τους εμπνεύσουν και ναν τους κάμουν την αρχή!…
Ο Τζόναθαν Σουίφτ επεσήμανε τη σύγκρουση ανάμεσα στους απλούς ανθρώπους και στους κυβερνήτες, τους ιδιοκτήτες, τους κάθε είδους καταπιεστές καταγγέλλοντας όλο το σύστημα αξιών του φιλελευθερισμού και του νεογέννητου καπιταλισμού. Καταδίκασε τον πόλεμο και τις συμφορές που φέρνει, ασκώντας οξεία κριτική στους υποστηρικτές του.
Το χαρακτηριστικό γνώρισμα της πολύπλευρης πνευματικής δημιουργίας του Λ. Κουκούλα είναι η σταθερή προσήλωσή του στον άνθρωπο, στα υψηλά ανθρώπινα ιδανικά της ελευθερίας της σκέψης και της συνείδησης. Τα ποιήματά του, τα διηγήματά του και τα αισθητικά του δοκίμια, είναι όλα βαθιά επηρεασμένα από τα ιδανικά του σύγχρονου ουμανισμού.
Η ανυπακοή στο βλέμμα κάποιου που έχει διαβάσει ιστορία συνιστά πρωταρχική αρετή. Η πρόοδος επιτυγχάνεται μέσα από την ανυπακοή και την επανάσταση.
