Ιούλιος Βερν-Ο πατέρας της επιστημονικής φαντασίας

Αν και τα πρώτα ίχνη αυτού που ονομάστηκε μετέπειτα λογοτεχνία επιστημονικής φαντασίας εντοπίζονται στην αρχαιοελληνική γραμματεία, όπως για παράδειγμα στο έργο του Λουκιανού, δικαίως αποδίδεται ο τίτλος του πατέρα της σύγχρονης εκδοχής της στο Γάλλο συγγραφέα Ιούλιο Βερν. Γεννήθηκε σαν σήμερα το 1828 στη Νάντη της Γαλλίας, από πατέρα δικηγόρο. Αν και προορισμένος να συνεχίσει τα βήματα του πατέρα του, σπουδάζοντας νομική στο Παρίσι, γρήγορα αφιερώθηκε στη μεγάλη του αγάπη, το γράψιμο. Δουλεύοντας ένα διάστημα ως γραμματέας του Λυρικού Θεάτρου, συνέγραψε θεατρικά έργα, διηγήματα και επιστημονικές πραγματείες. Εργάστηκε επίσης ως χρηματιστής, ενώ παντρεύτηκε το 1857. Έθεσε τις βάσεις ενός νέου είδους μυθιστορήματος, το οποίο θα συνδύαζε επιστημονικά γεγονότα με περιπετειώδεις μυθιστορίες. Το 1862 έπεισε τον εκδότη Πιερ-Ζυλ Ετσζέλ να δημοσιεύσει τα έργα του “Παράξενα ταξίδια” και “Πέντε βδομάδες με αερόστατο” (1863), έργο που γνώρισε διεθνή επιτυχία, δίνοντας στο Βερν την ευκαιρία να εγκαταλείψει το χρηματιστήριο και να ζήσει από εδώ και πέρα αποκλειστικά από τη συγγραφή. Στα επόμενα 40 χρόνια δημοσίευσε πάνω από 60 έργα στη σειρά Παράξενα ταξίδια. Κατά την πρώτη συγγραφική του περίοδο, που διήρκεσε ως το 1886, δημοσιεύτηκαν μερικά από τα δημοφιλέστερα έργα του, όπως το “Ταξίδι στο κέντρο της γης” (1863 και εμπλουτισμένο 1867), “Από τη γη στη Σελήνη” (1865), Ταξίδι γύρω απ’τη Σελήνη (1870), “20000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα” (1870), και “Ο γύρος του κόσμου σε 80 ημέρες” (1873). Εγκαταστάθηκε στην Αμιένη κι επισκέφτηκε τη Νέα Υόρκη και τους καταρράκτες του Νιαγάρα, όπως και πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

Κατά την επόμενη περίοδό του, ως το 1905 που πέθανε, μια διάχυτη απαισιοδοξία διακρίνεται στα βιβλία του. Ενώ ως τότε οι δυνατότητες της επιστήμης και της τεχνολογίας παρουσιάζονταν σχεδόν αποκλειστικά με διθυραμβικούς τόνους, εκείνα τα χρόνια αρχίζει να επισημαίνει τους πιθανούς κινδύνους της τεχνολογικής εξέλιξης. Η αλλαγή αυτή πιθανόν δεν είναι άσχετη με προσωπικές δυσκολίες του συγγραφέα, που την ίδια εποχή συγκρούεται με το γιο του Μισέλ, αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες και χάνει διαδοχικά το τη μητέρα και τον αγαπημένο του εκδότη Ετζέλ, ο οποίος συν τοις άλλοις ήταν και βασικός υπεύθυνος για τον ως τότε αισιόδοξο τόνο των έργων του. Επιπλέον δέχεται την επίθεση ενός ψυχικά διαταραγμένου ανηψιού του, ο οποίος τον πυροβόλησε στο πόδι, αφήνοντας τον μερικά παράλυτο. Πεθαίνοντας, άφησε σειρά σχεδόν έτοιμων χειρογράφων στο γραφείο του. Αυτά δημοσιεύτηκαν αργότερα από το Μισέλ, σε κάποιες περιπτώσεις έχοντας γράψει σχεδόν εκ νέου την ιστορία, ενώ σε άλλες προσέθετε χαρακτήρες ή απλά καθιστούσε πιο μελοδραματικό τον τόνο. Οι κριτικοί λογοτεχνίας είναι μοιρασμένοι σχετικά με την πρόσληψη του μεταθανάτιου έργου του, τόσο για το νόημα να αποδίδονται στον ίδιο το Βερν, όσο και για την ποιότητα του περιεχομένου και του ύφους αυτών καθαυτών. Το μόνο σίγουρο είναι πως ο πλοίαρχος Νέμο και ο Φιλέας Φογκ, μεταξύ άλλων αγαπημένων ηρώων, έχουν περάσει μια για πάντα στο πάνθεον των κλασικών μορφών της παγκόσμιας λογοτεχνίας και τα βιβλία που φέρουν το όνομά του θα συνεχίσουν να εξάπτουν τη φαντασία ή να εκπλήσσουν με τη διορατικότητά τους πολλές ακόμα γενιές αναγνωστών κάθε ηλικίας.

Δύσκολες Νύχτες