«Λένε πως ο κομμουνισμός μπορεί να εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο. Κι εγώ λέω: Και τι έγινε;»

Σαν σήμερα, έφυγε από τη ζωή ο Τσάρλι Τσάπλιν, ο παγκόσμια γνωστός και δημοφιλής «Σαρλό». Κατείχε «εξέχουσα θέση» στη μαύρη λίστα των ανθρώπων που «συνέβαλαν στην προβολή του κομμουνισμού μέσα από τον κινηματογράφο». Ο ίδιος έλεγε: «Δεν είμαι κομμουνιστής, αλλά είμαι περήφανος να πω ότι νιώθω αρκετά φιλοκομμουνιστής»

Σαν σήμερα, στις 25 του Δεκέμβρη 1977, έφυγε από τη ζωή ο σπουδαίος Άγγλος ηθοποιός και σκηνοθέτης Τσαρλς Σπένσερ «Τσάρλι» Τσάπλιν, ο παγκόσμια γνωστός και δημοφιλής «Σαρλό».

Ο Τσάπλιν μεγαλούργησε στις πρώτες δεκαετίες του Χόλυγουντ, κατά τη διάρκεια της εποχής του βουβού κινηματογράφου, για να γίνει χρονικά ίσως η πρώτη παγκόσμια αναγνωρίσιμη φιγούρα της κινηματογραφικής τέχνης.

«Οι βωβές ταινίες του Τσάπλιν βασίζονταν στην μορφή του Αλήτη (Tramp), του αρχετυπικού φτωχού ανθρώπου στη σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία. “Είμαι σαν ένας άνθρωπος που καταδιώκεται συνέχεια από ένα πνεύμα, το πνεύμα της φτώχειας, το πνεύμα της ένδειας”, έλεγε ο Τσάπλιν. Αυτό ακριβώς βλέπει κανείς στις ταινίες του – από τον “Αλήτη” (1915) ως τους “Μοντέρνους Καιρούς” (1936). “Το όλο νόημα του μικρού φίλου”, έλεγε ο Τσάπλιν το 1925 σχετικά με το χαρακτήρα του Αλήτη, “είναι πως όσο χαμηλά κι αν έχει πέσει, όσο κι αν τα τσακάλια έχουν καταφέρει να τον κάνουν κομμάτια, παραμένει αξιοπρεπής άνθρωπος.” Η εργατική τάξη, οι φτωχοί εργαζόμενοι, είναι άνθρωποι με μεγάλη εφευρετικότητα και αξιοπρέπεια, δεν τους αξίζει να τους χτυπάς κάτω, να τους περιγελάς. Η συμπάθεια του Τσάπλιν για την εργατική τάξη καθορίζει όλες τις πιο διάσημες βωβές ταινίες του» σημειώνει ο Vijay Prashad.

Πρωταγωνίστησε σε πολλές ταινίες. Εκείνη όμως που σίγουρα ξεχώρισε – και στην οποία σκηνοθέτης υπήρξε ο ίδιος – είναι «Ο Μεγάλος Δικτάτωρ» (1940), η οποία σατίριζε το ναζισμό. Η ταινία γνώρισε μεγάλη επιτυχία, παρά την κριτική που δέχτηκε πως ήταν «πέραν του δέοντος» πολιτική.

Ο Τσάρλι Τσάπλιν πραγματοποίησε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου σειρά πολιτικών ομιλιών στις οποίες, ανοιχτά, στήριζε τη Σοβιετική Ένωση.

«Δυο χρόνια μετά την κυκλοφορία της ταινίας [σ.σ.: «Ο Μεγάλος Δικτάτωρ»], ο Τσάπλιν πέταξε στη Νέα Υόρκη για να είναι ο κύριος ομιλητής στην υποστηριζόμενη από τους κομμουνιστές εκδήλωση “Μέτωπο Καλλιτεχνών για τη νίκη στον πόλεμο”. Ο Τσάπλιν ανέβηκε στη σκηνή του Κάρνεγκι Χόλ στις 16 Οκτώβρη του 1942, απευθύνθηκε στο κοινό ως “συντρόφους” και είπε πως οι κομμουνιστές είναι “κανονικοί άνθρωποι σαν εμάς που αγαπούν την ομορφιά, που αγαπούν τη ζωή”. Έπειτα, ο Τσάπλιν έκανε την πιο ξεκάθαρη δήλωσή του για τον κομμουνισμό: -“Λένε πως ο κομμουνισμός μπορεί να εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο. Κι εγώ λέω Και τι έγινε;” (Daily Worker, 19 Οκτώβρη 1942). Το Δεκέμβρη του 1942 ο Τσάπλιν είπε, “Δεν είμαι κομμουνιστής, αλλά είμαι περήφανος να πω ότι νιώθω αρκετά φιλοκομμουνιστής”» επισημαίνει ο Vijay Prashad.

Το γεγονός αυτό, τον κατέστησε υποψήφιο – στις θέσεις της εμπροσθοφυλακής μάλιστα – στη μεταπολεμική, μακαρθική, «μαύρη λίστα» των ανθρώπων της Τέχνης και της διανόησης που «συνέβαλαν στην προβολή του κομμουνισμού μέσα από τον κινηματογράφο». Έτσι, το 1952 και ενώ ταξίδευε προς το Λονδίνο έγινε γνωστό πως το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης πήρε τη βίζα του (ήταν Βρετανός υπήκοος), απαγορεύοντάς του ουσιαστικά να γυρίσει στις ΗΠΑ.

Μετά από αυτό ο Τσάπλιν θα παραμείνει οριστικά στην Ευρώπη, και πιο συγκεκριμένα στο Βεβέ της Ελβετίας, όπου πέθανε στις 25 του Δεκέμβρη 1977. Στο διάστημα αυτό ταξίδεψε στην Αμερική μόνο μια φορά, το 1972, για να παραλάβει το ειδικό Τιμητικό Όσκαρ για τη γενικότερη προσφορά του του στην έβδομη τέχνη, κερδίζοντας το μεγαλύτερο σε διάρκεια χειροκρότημα της ιστορίας των βραβείων.

Πατώντας εδώ μπορείτε να περιηγηθείτε σε όλες τις πολύ ενδιαφέρουσες αναρτήσεις του περιοδικού για τον Τσάρλι Τσάπλιν.

Facebook Twitter Google+ Εκτύπωση Στείλτε σε φίλο

Κάντε ένα σχόλιο: