Πάνος Νιαβής: “Η τριγωνομετρία των παθών” – Παρουσίαση

Στις  17 Οκτωβρίου, στο βιβλιοπωλείο ΙΑΝΟΣ, έγινε η  παρουσίαση της  δεύτερης ποιητικής  συλλογής  του Πάνου Νιαβή, με τίτλο «Η Τριγωνομετρία των Παθών», από τις εκδόσεις «Μελάνι». Την παρουσίαση  συντόνισε   ο δημοσιογράφος  Νίκος  Θρασυβούλου . Στην εκδήλωση  παραβρέθηκαν οι ποιητές  Μιχάλης  Γκανάς,  Πάνος Σταθόγιαννης, Ζαχαρίας Σώκος, Αλέξης Σταυράτης, Μαρία Πατακιά και Μαρία  Τσολιά, ο γλύπτης Βασίλης  Παπασάικας, ο εικαστικός Βασίλης  Γαρυφαλάκης,  και οι  συγγραφείς Μιχάλης Σπέγγος, Δημήτρης Ευαγγελοδήμος και  Κώστας Μπουμπουρής.
Ομιλητές ήταν ο ζωγράφος Γιάννης Αδαμάκης  και ο ποιητής Πάνος Κυπαρίσσης, ενώ ποιήματα  απήγγειλε η ηθοποιός Μαριάννα Πολυχρονίδη.

Ο Γιάννης Αδαμάκης  μεταξύ άλλων  επεσήμανε: «Στην ποίηση του Νιαβή, μια γυναίκα διασχίζει λυπημένη το αχανές της νύχτας που καταφτάνει αδιαπέραστο. Τι κοινό μπορεί να έχει η ζωγραφική με την ποίηση;  Μήπως η πυκνή αφήγηση , όσο και  μια πυκνή ματιά; Μια παύση μια αναπνοή; Δυο χρώματα σε μια κατάθεση στην αιωνιότητα; Εικόνες αναδύονται μέσα από τις λέξεις, κερδίζουν τις θέσεις τους στη ζωγραφική μου, αγγίζουν τις αισθήσεις μου, οδηγούν το μυαλό μου σε ελκυστικά ταξίδια. Μια γυναίκα διασχίζει το αχανές της νύχτας όπως διασχίζει τους στίχους του. Είναι η μάνα, η  σύντροφος,  η ερωμένη. Την συναντούμε στα ερωτικά ποιήματα, όμως κρύβεται σε όλα του τα γραπτά, σε όλες τις εκμυστηρεύσεις στον εαυτό του και σε μας. Σε μια λεκτική διαμάχη, σε μια πανσέληνο Νοεμβρίου, στο ξημέρωμα μιας φθινοπωρινής Κυριακής. Τι είναι άραγε ο έρωτας για τον Νιαβή; Είναι χαρά; Είναι  το νόημα της ζωής, η ενοχή, μια μεταπτωτική κληρονομιά; Το πιο σημαντικό γεγονός στο πέρασμά μας; Το τέλος; Μάλλον όλα μαζί. Ο Νιαβής  ομολογεί: «Δεν σε υπολήφθηκα ποτέ  Κύριε, ο νους μου έρημος αλατιού ήταν δεν είχε εύφορο χώμα να φυτρώσει ανθός πίστης για σένα…»

Στην ενότητα Μνήμες,  Χρόνος, Πατρίδα,  Θάνατος, όπου ο έρωτας γίνεται απώλεια, φθορά, αγώνας, ο ποιητής επιστρέφει στο οικείο της γενέθλιας γης, κρατά στη χούφτα του το χώμα του ,κοσκινίζει, δεν είναι βρώμικο , όπως δεν είναι λερωμένα τα βαμμένα χέρια του ζωγράφου. Ο Νιαβής δεν κρατά ασπίδα,  να τον  προστατεύει από το μάτι του Θεού. Εκτίθεται, δεν φοβάται  την εριστική καθημερινότητα, αποζητά την λύτρωση, κουβαλά στην πλάτη του τους νεκρούς του. Αγγίζει το θάνατο με σεβασμό, τον υπολήπτεται, δεν τον φοβάται, πολλές φορές αναφέρεται στα Δημοτικά τραγούδια που τον μελωδούν.  Το συμβάν προκαλεί την πραγματικότητα, στην ποίηση του Νιαβή, η μνήμη που επαναδημιουργείται, η πατρίδα, τα παιδικά χρόνια, είναι συμβάντα που αναπαρίστανται, γεγονότα που ιστορούνται. Δύσκολα να ξεχωρίσει κανείς την πραγματικότητα από τη μυθοπλασία στη γραφή του.

Ο ποιητής Πάνος Κυπαρίσσης, ξεκίνησε την ομιλία του, διαβάζοντας στίχους από το ομώνυμο ποίημα  “Η τριγωνομετρία των παθών”.

Εφάπτονται ο Πόθος κι ο Φόβος ασύμπτωτα βαδίζουν χέρι-χέρι, η Αλήθεια και το Ψέμα παράλληλα πορεύονται. 
Η Συνήθεια κι η Φθορά συγκλίνουν, η Επιθυμία και η Έλξη αποκλίνουν,
ο Έρωτας και η Αγάπη δόλια η Προδοσία  με ίδιο ημίτονο και αντίθετο συνημίτονο.
Ισοσκελίζει το λάβωμα η αφελής Αθωότητα. 
Τέμνεται  χαρακιά τη χαρακιά,
η  Ζωή κι εσύ κωπηλάτης της νύχτας ,υμνώντας φενάκες Αθανασίας!

Ο ποιητής χρησιμοποιεί μαθηματικούς όρους σε τούτο το ποίημα και εγώ κάνοντας στάση σ αυτό , έχοντας μια κάποια σχέση με τα μαθηματικά,  παρ΄ όλους αυτούς τους αυστηρούς όρους, οι οποίοι στους δυο τελευταίους στοίχους «Κι εγώ κωπηλάτης της νύχτας,  υμνώντας φενάκες αθανασίας» , ανατρέπει ολοσχερώς τα στερεότυπα του ποιήματος, αφού δεν βρίσκει μια κάποια βεβαιότητα και αφού οι δυαδικές συνιστώσες του ποιήματος δεν καταλήγουν σε καμμιά συνισταμένη , στο αίνιγμα , και το ανεξέλεγκτο της ζωής με τις τόσες απροσδιοριστίες της. Ο Νιαβής , ως μαύρος κότσυφας όπως προκύπτει από την προηγούμενη ποιητική συλλογή του, “Ο Μαύρος Κότσυφας στο Χιόνι”, αλλά και όπως και εδώ το δηλώνει, με το πρώτο ποίημα της παρούσης συλλογής, “Ο Μαύρος Κότσυφας στον Κήπο”, γράφει “μια λυπημένη σονάτα από κάρβουνο”, σε χρόνους και τόπους παλιούς, χαμένος μες την  οδύνη. Αναζητώντας την όποια λύτρωση στη δυαρχία του οντολογικού ερωτήματος έρωτας- θάνατος. Η ποίηση είναι γλώσσα μέσα στη γλώσσα, που διαποτίζει την κοινή πραγματικότητα και διαποτίζεται από αυτήν. Λόγος πυκνός, πτητικός, φορτισμένος στα όριά του. Που μπορεί εν  δυνάμει να εκφράσει το βαθύτερο περιεχόμενο του ανθρώπου, το φως και τα σκοτάδια που τον διαπερνούν. Κάθε βιβλίο είναι ένας υπεύθυνος δημόσιος λόγος, αιρετικός ή μη, με στοίχημα τη γλώσσα και την ωριμότητά της.
Στο ποίημα του Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ γράφει: «Άλαλη η γλώσσα της Ποίησης, χαράζει ανεπίγνωστα σύμβολα αποδημίας ή θριάμβους σιωπής».

Το βιβλίο του Πάνου Νιαβή αποτελείται από 3 ενότητες, τα ποιήματα ποιητικής, τα ερωτικά ποιήματα, και η τρίτη ενότητα με διάχυση σε τομείς της ευρύτερης θέασης του κόσμου. Θα τολμούσα να πω πως τα δύο πρώτα μέρη του είναι μια προσωπική ανεπίδοτη ερωτική επιστολή προς την έμπνευση, ικετεύοντάς την να του  βρει τη λέξη ή τον στίχο που θα καταστήσει το ποίημα Αθάνατο.

Ξεχωριστή  ήταν  η στιγμή όταν  ο ιστορικός μελετητής, Ηλίας Μπουμπουρής, διάβασε το ποίημα της συλλογής, με τίτλο «Απόψε θα κοιμηθείς χωρίς το βάρος του χρόνου», αφιερωμένο  στη  γνωστή δημοσιογράφο Μαρία Χούκλη.  Παρούσα δε ή ίδια, εξέφρασε τη συγκίνησή της για αυτή την τιμητική αφιέρωση στο πρόσωπό της.