«Και να χορταίνεις, μέσ’ στην ξενοιασά σου, καλοθρεμμένο τέρας αστικό…»

“Φτάνουν οι γυμνοί κι αδικημένοι —κι οι ταπεινοί κι οι καταφρονεμένοι— που μέρα νύχτα τους κεντούσες με τα σίδερα, για να σου γλύφουν  δουλικά   τη   φτέρνα— πλακώνουν τώρα, κύμα μανιασμένο, να τραγανίσουν τη ζεστή καρδιά σου, για το μεγάλο κρίμα που τους έκανες, να τους σκοτώνεις αναμεταξύ τους, για να ρουφάς τα δόλια τους μεδούλια, και να χορταίνεις, μέσ’ στην ξενοιασά σου, καλοθρεμμένο τέρας αστικό…” (Ναπολέων Λαπαθιώτης – «Τραγούδι για το ξύπνημα του προλεταριάτου»)

Ο Ναπολέων Λαπαθιώτης, με το έργο του και με τη ζωή του πήγε κόντρα στις συμβάσεις του καιρού του.

Μέλος πλούσιας και καλλιεργημένης οικογένειας γεννήθηκε στις 31 του Οκτώβρη 1888.

Σπούδασε νομικά, ζωγραφική και πιάνο, αλλά αφιερώθηκε στην ποίηση. Το 1897 άρχισε να συνεργάζεται με το περιοδικό «Διάπλασις των Παίδων».

Ο Λαπαθιώτης θαύμαζε τον Όσκαρ Ουάιλντ. Ήταν φοιτητής ακόμα, το 1905,  όταν εμφανίστηκε στους λογοτεχνικούς κύκλους από τις σελίδες του περιοδικού Νουμάς.

Το 1916 θα δημοσιευτεί στο Ριζοσπάστη το ποίημά του «Κραυγή». Στη συνέχεια ταξιδεύει στην Αίγυπτο, όπου θα γνωρίσει τον Καβάφη.

Το 1927 δημοσιοποιεί ότι ασπάστηκε την κομμουνιστική ιδεολογία, ενώ με γράμμα του προς τον αρχιεπίσκοπο Αθηνών θα ζητήσει τον αφορισμό του, αφού, όπως γράφει: «η χριστιανική θρησκεία όπως επίσης και κάθε άλλη θρησκεία μου έχει αποβή τελείως περιττή» (το γράμμα δημοσιεύτηκε στον Ριζοσπάστη).

Ο Λαπαθιώτης πίστευε πως μόνο μέσα σε μια κομμουνιστική κοινωνία η παρακμή δεν έχει θέση και πως μόνο σε μια τέτοια κοινωνία ο άνθρωπος ολοκληρώνεται ως άτομο. Η σχέση του με το εργατικό – λαϊκό κίνημα και το ΚΚΕ ήταν ειλικρινής και γνήσια. «Η κομμουνιστική κοινωνία είναι το τελευταίο ατού της ταλαιπωρημένης ανθρωπότητας. Αν αποτύχει και σ’ αυτό, δεν της μένει παρά να επιστρέψει στο σκοτάδι και στην αποκτήνωση», έλεγε.

Το ποίημά του «Τραγούδι για το ξύπνημα του προλεταριάτου», που δημοσιεύτηκε το Φλεβάρη του 1932 στους «Νέους Πρωτοπόρους», αποδεικνύει ότι ο ποιητής είχε συνειδητοποιήσει ότι μοναδική απειλή για την αστική τάξη και μοναδική ελπίδα για την αναγέννηση των λαών είναι το ξύπνημα των προλετάριων.

Ο θάνατος της μητέρας του, το 1937, θα τον κλονίσει ψυχολογικά. Το 1939 τυπώνει την πρώτη του ποιητική συλλογή. Η Κατοχή τον βρίσκει πάμφτωχο και εξουθενωμένο από τις καταχρήσεις. Όταν πεθαίνει ο πατέρας του, για να επιβιώσει αναγκάζεται να πουλάει τα βιβλία του και άλλα προσωπικά του αντικείμενα. Αυτό δεν θα τον αποτρέψει από το να φιλοξενήσει πολλούς ΕΛΑΣίτες στο σπίτι του, ενώ τα όπλα του πατέρα του (ήταν στρατιωτικός) θα τα παραδώσει στον ΕΛΑΣ Εξαρχείων.

Στις 7 του Γενάρη 1944 έδωσε τέλος στη ζωή του, αυτοκτονώντας με περίστροφο. Για να καλυφτούν τα έξοδα της κηδείας του χρειάστηκε να γίνει έρανος μεταξύ φίλων του λογοτεχνών.

Πατώντας εδώ μπορείτε να περιηγηθείτε στις πολύ ενδιαφέρουσες αναρτήσεις του περιοδικού για τον Ναπολέοντα Λαπαθιώτη.