Έκαναν όλοι οι Έλληνες αντίσταση στα χρόνια της τριπλής φασιστικής κατοχής της χώρας μας την περίοδο 1941-44;

Δεν είναι πρώτη φορά που επιχειρείται να αποσβηστεί ο ριζοσπαστικός χαρακτήρας της Εθνικής Αντίστασης και μέσα από την αποσπασματικότητα, την γενικολογία και αοριστολογία, να  αποσιωπούνται  πραγματικά  ιστορικά γεγονότα, που έχουν να κάνουν με την λαϊκή και πολιτική πρωτοβουλία μέσα σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες.

Η μεθοδολογία ανάλυσης των ιστορικών γεγονότων συνίσταται από ποια σκοπιά κοινωνικών συμφερόντων εξετάζεις το ζήτημα, τι θέλεις να αναδείξεις. Πχ η πλειοψηφία της εργατικής τάξης, οι εργάτες γης, τα  φτωχομεσαία κοινωνικά στρώματα, πήραν ενεργά μέρος στην Εθνική Αντίσταση μέσω των οργανώσεων του ΕΑΜ, της «Εθνικής Αλληλεγγύης», της ΕΠΟΝ, του ΕΛΑΣ.

Αντίθετα, δυνάμεις του κεφαλαίου, μεγάλοι επιχειρηματίες της εποχής, που είχαν σχέση με το αστικό πολιτικό κατεστημένο και την δικτατορία Μεταξά, όπως ο Βουλπιώτης, Λάτσης, Αβέρωφ (αδελφός του Ευάγγελου Αβέρωφ πρώην αρχηγού του κόμματος της ΝΔ), Μποδοσάκης, Λαναράς, Βασιλειάδης,κ.α., συνεργάστηκαν ανοιχτά με τους ναζί κατακτητές, κάνοντας χρυσές δουλειές, αυξάνοντας τα πλούτη και την ακίνητη περιουσία τους, όταν ο λαός πείναγε και πέθαινε στους δρόμους ή του έκλεβαν την περιουσία για έναν τενεκέ λάδι, για ένα τσουβάλι αλεύρι.

Η αστική τάξη, η εγχώρια οικονομική ολιγαρχία  δεν έχασε το κράτος της.

Μέσω των δωσίλογων – κατοχικών κυβερνήσεων (Τσολάκογλου, Ράλλη, Λογοθετόπουλο) διασφάλιζε την ταξική – οικονομική κυριαρχία της και κατά συνέπεια την οικονομική δράση και συνεργασία της με τους ναζί, πλουτίζοντας σε βάρος του λαού που ζούσε σε συνθήκες σκλαβιάς και τυραννίας.

Σίγουρα η εκδήλωση  που έλαβε χώρα στις 23 Νοεμβρίου 2025 στην Κατερίνη,  για τον γιορτασμό επετείου της Εθνικής Αντίστασης, δεν έγινε από την σκοπιά ανάδειξης του λαϊκού παράγοντα, δεν έγινε για να αναδειχτεί η μαχητική – οργανωμένη πρωτοπόρα δράση του στα χρόνια της τριπλής φασιστικής κατοχής,

Εσκεμμένα υποβαθμίζεται το στοιχείο της λαϊκής πρωτοβουλίας όπου στα πλαίσια του ιδεολογήματος του «κοινωνικοεταιρισμού» και του ψευδεπίγραφου αφηγήματος περί «εθνικής ενότητας»  εξισώνεται η ηρωική λαϊκή αντίσταση στους φασίστες κατακτητές, με αυτούς που λούφαξαν, που δραπέτευσαν από τη χώρα και, στην χειρότερη, συνεργάστηκαν με τους κατακτητές της πατρίδας.

«Εθνική ενότητα» και «δυτικοευρωπαϊκή περηφάνια» αξιώνει και ο Δένδιας σήμερα με την κυβέρνηση της ΝΔ, για να σφαχτεί ο ελληνικός λαός και η νεολαία σε πεδία μάχης, μακριά από την χώρα, για τα συμφέροντα των κηφήνων του πλούτου.

Μπροστά στο δίλημμα που έμπαινε τότε, «Αντίσταση στους κατακτητές της χώρας η υποταγή» απάντησαν όλοι με τον ίδιο τρόπο;

Η απάντηση είναι όχι.

Αντίσταση δεν έκαναν όλοι οι Έλληνες, και κυρίως αντίσταση δεν έκαναν τα κόμματα του αστικού τόξου της εποχής, που μαζί με τον βασιλιά Γεώργιο φρόντισαν να δραπετεύσουν στην Αίγυπτο, παίρνοντας  μαζί τους και τον χρυσό της χώρας, αφήνοντας τον ελληνικό λαό μόνο του εκτεθειμένο στους τυράννους κατακτητές της χώρας.

Η πραγματικότητα αυτή δεν μπορεί να συγκαλυφθεί από «σχολές» που δημιουργούν διάφορα κέντρα  της πολιτικής και αστικής ιστοριογραφίας (βλ. Μαραντζίδη, Καλύβα) όπου στα πλαίσια αναθεώρησης – παραχάραξης  της ιστορίας, αθωώνουν τον δοσιλογισμό, κατατάσσοντας τις οργανώσεις του σε «αντιστασιακές οργανώσεις εθνικού χαρακτήρα».

Η σκύλευση της ιστορίας με όρους ασελγείας σε όλο το μεγαλείο.

Το όπλο που πολέμησε με αυτοθυσία τον κατακτητή της πατρίδας, δεν είναι το ίδιο με το όπλο Ελλήνων που συνεργάστηκαν με τους κατακτητές, κατέδιδαν και σκότωναν Έλληνες πατριώτες που έκαναν αντίσταση.

Στα πλαίσια της αναθεώρησης  και ο ομιλητής στην εκδήλωση για την Εθνική Αντίσταση στην Κατερίνη, ο οποίος είπε «ότι το ζήτημα της Εθνικής Αντίστασης στα χρόνια της Γερμανικής κατοχής είναι πολύ σοβαρό για να το αφήσουμε να ερμηνευθεί και να αναλυθεί υπό το πρίσμα εμονικών ιδεολογημάτων ή παραταξιακών πεποιθήσεων και επιδιώξεων», όπως και σε άλλο σημείο τόνισε «ότι το ζήτημα της Εθνικής Αντίστασης δεν έχει στο σύνολο του μελετηθεί και αποδοθεί στην ιστορία με αντικειμενικότητα και καθαρό βλέμμα» επαναλαμβάνοντας πάλι τα περί ιδεολογικών αγκυλώσεων και παραταξιακών επιδιώξεων.

«Ιδεολογικές αγκυλώσεις» και «παραταξιακές επιδιώξεις» έχουν αυτοί, όπου πολλοί πολιτικοί τους πρόγονοι  βρέθηκαν απέναντι από τον λαό και το μαζικό αντιστασιακό του κίνημα όπως εκφράστηκε μέσα από το ΕΑΜ, τον ΕΛΑΣ, την ΕΠΟΝ και τις υπόλοιπες Εαμογενείς οργανώσεις («Εθνική Αλληλεγγύη», επιμελητεία του αντάρτη, αετόπουλα, κα).

Κάποιοι νομίζουν ότι ο πολιτικοιδεολογικός συσχετισμός δύναμης, εγχώριας και μη, είναι υπέρ τους για να διαστρεβλώσουν την ιστορική αλήθεια για την περίοδο 1941-44 και όχι μόνο,  ξαναγράφοντας την ιστορία στα μέτρα που αξιώνουν τα αφεντικά και το σάπιο σύστημα τους, για να υποτιμηθεί η λαϊκή πρωτοβουλία και κινητοποίηση, όταν μπαίνει μπροστά για αυτό, το Κόμμα της εργατικής τάξης, το Κομμουνιστικό Κόμμα.

Αυτή είναι η πρεμούρα τους, ξεκάθαρα, για αυτό μιλάνε για «ιδεολογικές αγκυλώσεις» και «παραταξιακές επιδιώξεις», για να απενοποιήσουν τη στάση των κομμάτων του συστήματος εκείνη την εποχή,  αλλά και την στάση των  μεγάλων αφεντικών, που είναι σχεδόν τα ίδια και σήμερα στο οικονομικό πεδίο.

Αυτοί  διαφεντεύουν τον τόπο και σήμερα ως μεγάλο κεφάλαιο, ισοπεδώνοντας κάθε λαϊκό δικαίωμα, κατακρημνίζοντας κάθε λαϊκή ανάγκη, για να περιφρουρούν και να αυξάνουν τα κέρδη τους, μέσο του πολιτικού τους προσκοπικού και της ΕΕ.

Οι μόνοι που έχουν «ιδεολογικές αγκυλώσεις» είναι αυτοί που μεταξύ της ασυμφιλίωτης πάλης κεφαλαίου και εργασίας, που είναι αντικειμενική στην κοινωνία των ταξικών διαιρέσεων,  με αντικρουόμενα οικονομικά συμφέροντα, κηρύττουν την «κοινωνική ειρήνη», δηλαδή την πλήρη υποταγή της εργατικής τάξης , των εργαζομένων γενικότερα, στις αξιώσεις και τα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων.

Ενοχλεί που το ΚΚΕ αν και χιλιοτσακισμένο από την μεταξική δικτατορία σάλπισε το μήνυμα της αντίστασης και μπήκε μπροστά για να οργανωθεί η αντίσταση του λαού ενάντια στις ναζιστικές – φασιστικές κατοχικές δυνάμεις, συγκροτώντας με άλλες μικρότερες πολιτικές δυνάμεις το ΕΑΜ.

Το ΕΑΜ ήταν η μεγαλύτερη αντιστασιακή οργάνωση με 1.500.000 μέλη συγκροτώντας οργανώσεις σε όλη την Ελλάδα, σε κάθε πόλη, χωριό, συνοικία.

Το ΕΑΜ ήταν κοινωνικοπολιτική συμμαχία, εξέφραζε την συμμαχία της εργατικής τάξης, με την φτωχή αγροτιά και τα άλλα λαϊκά στρώματα των πόλεων.

Μέσα στο ΕΑΜ άρχισε να υφαίνεται και το όραμα της λαοκρατίας, χωρίς αυτό να είναι ξεκάθαρο για όλους πώς μπορεί να πραγματοποιηθεί αυτός ο πόθος.

Το κυρίαρχο πολιτικό ρεύμα της εποχής, το ΕΑΜ, συσπείρωσε χιλιάδες και χιλιάδες απλούς ανθρώπους, που πάλευαν κατά της Κατοχής, αλλά και προσβλέποντας σε καλύτερες μέρες για το λαό μετά την Κατοχή. Δεν έδιναν τη ζωή τους για να επανέλθει ο τόπος σε χρόνια σαν της 4ης Αυγούστου (1936 – 1941, δικτατορία Μεταξά), ούτε και στα χρόνια πριν απ’ αυτή, που ο λαός γνώρισε απίστευτες στερήσεις, περιπέτειες, εξαθλίωση.

Το ΕΑΜ απόκτησε τεράστια μαζικότητα γιατί υπήρξε λαϊκό δημιούργημα. Στάθηκε δίπλα στο λαό στις πιο δύσκολες συνθήκες. Οργάνωσε τη μαζική ένοπλη πάλη του, τον έσωσε από την πείνα, έβγαλε πλατιές μάζες από την πολιτική καθυστέρηση, καλλιέργησε αξίες, δημιούργησε φύτρα λαϊκής εξουσίας στα εδάφη της ελεύθερης Ελλάδας.

Και, ναι, κύριος  αιμοδότης του ΕΑΜ ήταν το ΚΚΕ, που έδωσε τα καλύτερα μέλη και στελέχη του, όπου με αυτοθυσία, έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους, για την γιγάντωση του αντιστασιακού κινήματος, που έχει καταγραφεί από τα μεγαλύτερα και πιο οργανωμένα στην Ευρώπη.

Ναι, δεν αφήνουμε την ιστορική μελέτη στην προσπάθεια να εξάγουμε όσο γίνεται πιο χρήσιμα πολιτικά – ιστορικά συμπεράσματα, αλλά μελετάμε την ιστορία από την σκοπιά των λαϊκών συμφερόντων  και όχι από την σκοπιά του συστήματος, των αφεντικών, από αυτών που απεργάστηκαν αντιλαϊκά σχέδια και πλούτισαν εις βάρος του λαού, που λούφαξαν ή συνεργάστηκαν με τους κατακτητές.

Ας ματαιοπονούν ορισμένοι ότι μπορούν να παίξουν με σημαδεμένα χαρτιά, και χάρη στη λήθη να ξαναγράψουν την ιστορία στα μέτρα τους εξισώνοντας τον θύτη με το θύμα.

«Έχουν γνώση οι φύλακες».

Παναγιώτης Σαββίδης