Ίσα-ίσα, που η πραγματικότητα σήμερα, 4 Δεκεμβρίου του έτους 1944, τρέχει πολύ γρηγορότερα κι’ εγγίζει περιοχές όπου η φαντασία μου στέκεται μουδιασμένη. Δέκα ντουφέκια, ένα πολυβόλο, μια κάσα πυρομαχικά κι ένα καλάθι με χειροβομβίδες είναι...

Το πρωί τον βρήκανε κάτω από τα παράθυρα του κοριτσιού. Σημάδι δεν έμενε πια απ’ την ασχημιά του και χρειάστηκαν άλλα σημάδια για να γνωρίσουν ποιος ήτανε. Κανένας δεν τον λυπήθηκε, κανένας δεν τον έκλαψε και σαν τον θάψανε σα σκυλί την άλλ...

Μα τώρα την απασχολούσε αν η μεταμόρφωση αυτή είναι οριστική ή προσωρινή. Κάτι πάλι μέσα της της είπε να βγει προς την ακτή. Οταν η ουρά της άγγιξε το βυθό, εξαφανίστηκε. Νάτα πάλι τα ωραία της πόδια που καρδιές έχουν κάψει μαζί με την ωραί...

«Τι τον αφήνεις, κυρ Αναστάση, και κάνει παρέα με τις κομμούνες;» του λέει ο κύριος Φρίξος. «Θα στον κάνουνε μπολσεβίκο να δεις...». «Τώρα πια, κύριε Φρίξο!» του απαντά ο πατέρας γελώντας. «Το μικρόβιο το έχει φέρει από πέρα μαζί του».

Σ’ αυτό το κοιμητήρι της Μυτιλήνης είχαμε θάψει, στον καιρό του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, τη γιαγιά μου, το πιο γλυκό πρόσωπο του κόσμου. Είχε αρχίσει από τότε η πικρή ιστορία μας, το πρώτο πείραμα ξεριζώματος λαών: ο διωγμός των χριστιανώ...

Όταν έμπαινες μέσα και καθόσουν με το ναργιλέ ορθό πάνω στο τραπέζι και τον καφέ δίπλα σου, ξέχναγες αμέσως την αληθινή σου ύπαρξη κι έπρεπε να βάλεις το χέρι στο κεφάλι, για να βεβαιωθείς πως δε φορούσες σαρίκι...

Σινιόροι! Είναι διαβολεμένα όμορφο να ’χεις το δικαίωμα να λες τους άνθρώπους δικούς σου! Κι ακόμα πιο όμορφο να τούς νιώθεις δικούς σου, στενά δικούς σου, σόι σου, που γι’ αυτούς η ζωή σου δεν είναι παίξε-γέλασε!

Πότε γιόμιζαν οι τοίχοι με κόκκινα γράμματα της φωτιάς και συνθήματα πούταν γεμάτα καταφρόνια για το κουβέρνο, τους προσκυνημένους και το Γ’ Ράιχ, και πότε γιόμιζαν οι δρόμοι οι δρόμοι, από μικρά χαρτάκια, που καλούσαν το λαό σε αγώνα, να σ...