«Ο ανίκητος» του Σατιατζίτ Ράι από 24/9 στο «Όασις» (Θερινός Παγκράτι) και «Αλεξάνδρα» (θερινός Κάτω Χαλάνδρι)

Ο Ανίκητος (Aparajito)
Δράμα,1956, Ασπρόμαυρη, 110min

Σκηνοθεσία: Σατιαζίτ Ρέι
Σενάριο: Σατιαζίτ Ρέι, Bibhutibhushan Bandyopadhyay (βιβλίο)
Μουσική: Ραβί Σανκάρ
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Σουμπράτα Μίτρα
Μοντάζ: Ντουλάλ Ντούτα 

Πρωταγωνιστούν: Kanu Banerjee, Karuna Banerjee, Pinaki Sengupta, Smaran Ghosal

Βραβεία: 

Venice Film Festival (1957) – Καλύτερης Ταινίας, Χρυσός Λέοντας, Βραβείο FIPRESCI

San Francisco International Film Festival (1958) – Καλύτερος Σκηνοθέτης

National Board of Review, USA (1959)- Καλύτερες Ξενόγλωσσες Ταινίες

«Αν δεν έχεις δει το σινεμά του Ρέι, είναι σαν να υπάρχεις στον κόσμο χωρίς να έχεις δει τον ήλιο ή το φεγγάρι» – Ακίρα Κουροσάουα

«Με φόντο το πολύχρωμο, ρουστίκ φόντο της Ινδίας και των μεγάλων πόλεών της, το “Aparajito συνεχίζει το επικό δράμα των ζωών και της τύχης της οικογένειας που παρουσιάστηκε στο αμερικανικό κοινό στο Pather Panchali. »

Η NEW STAR ενημερώνει ο κινηματογράφος STUDIO παραμένιο κλειστός έως τις 4 του Οκτώβρη, μετά την ανακοίνωση των νέων μέτρων κατά της διασποράς του κορονοϊού. Ως εκ τούτου οι ταινίες της θα προβάλλονται στους θερινούς κινηματογράφους: «Αλεξάνδρα» (Χαλάνδρι) και «Όασις» (Παγκράτι).

Η ταινία «Ο ανίκητος» θα προβάλλεται:

«Αλεξάνδρα» (θερινός στο Χαλάνδρι)

Ηρ. Πολυτεχνείου 27 (Μετρό Χολαργός), Κάτω Χαλάνδρι – Τηλ. 2106777708

«Όασις» (θερινός στο Παγκράτι)

Πρατίνου 7, Παγκράτι – Τηλ. 2107244015

Πέμ., Παρ., Κυρ.: 20.00, Σάβ. 21.00

Ο Ανίκητος (Aparajito) – Δραματική ταινία του 1956 του σκηνοθέτη Σατιατζίτ Ράι, και η δεύτερη ταινία της τριλογίας του Απού μετά την ταινία Το τραγούδι του δρόμου. Η πλοκή βασίζεται στο ίδιο βιβλίο με  το Tραγούδι του δρόμου καθώς και το επόμενο βιβλίο της σειράς με τίτλο Ανίκητος. Ξεκινά από το τέλος της προηγούμενη ταινίας, με την οικογένεια του Απού πλέον να μετακομίζει στο Βαρανάσι, και καταγράφει τη ζωή του από την παιδική ηλικία ως την ενηλικίωση του και την εγγραφή του στο κολλέγιο, έως και τον θάνατο της μητέρας του όταν πλέον απομένει μόνος.

Στο μεσαίο κεφάλαιο της τριλογίας του Άπου παρακολουθούμε την περιπέτεια της οικογένειας που έχει μετακινηθεί στο Μπεναρές, τις δυσκολίες της προσαρμογής στη μεγάλη πόλη και τον νεαρό Άπου σε μια πορεία αναζήτησης του εαυτού και του προορισμού του. Μια διαδρομή δύσκολη και επώδυνη  που θα σημαδευτεί από τον χαμό των γονιών του και την πάλη που θα πρέπει να δώσει μόνος του για την επιβίωσή του και για να μπορέσει να βρει την θέση του μέσα στον κόσμο.

Ο Χαριχάρ, η Σαρμπαζαγιά και ο δεκάχρονος γιος τους Απού, ζουν στο Ναό της πόλης του Βαρανάσι, στις όχθες του ιερού ποταμού Γάγγη. Ο Χαριχάρ κερδίζει ένα πενιχρό εισόδημα απαγγέλλοντας θρησκευτικές γραφές. Η ταινία ανοίγει με την περιπλάνηση και την εξερεύνηση της πόλης από τον Απού. Όταν ο Απού γίνει 10 ετών ο πατέρας του πεθαίνει. Μαζί με την μητέρα και τον θείο του, μετακομίζουν σε ένα μικρό χωριό και προσπαθούν να επιβιώσουν με τα ελάχιστα εφόδια που διαθέτουν. Ο Απού πηγαίνει σχολείο και τα πάει καλά με τα μαθήματα του. Όταν αποφοιτάει, κερδίζει υποτροφία για κολέγιο στην Καλκούτα. Όμως, η μητέρα του, παρότι θέλει να τον δει πετυχημένο, δεν μπορεί εύκολα να τον αποχωριστεί.

Ο Ανίκητος είναι μια ταινία που στερείται υπερβολών τόσο ως προς τη μορφή και το περιεχόμενο, καθώς ακόμα και τα πιο τραγικά γεγονότα απεικονίζονται με κομψότητα. 

Λίγα λόγια για την παραγωγή

Όταν ο Ρέι ξεκίνησε τα γυρίσματα του Τραγουδιού δεν σκόπευε να γυρίσει και άλλη ταινία με βάση την ιστορία αυτή, ωστόσο η μεγάλη κριτική και εμπορική επιτυχία της ταινίας τον έκανε να αναθεωρήσει. Σε αντίθεση με την προηγούμενη του ταινία όπου παρέμεινε πιστός στις λεπτομέρειες του βιβλίου όπου βασίζονταν η ταινία, ο Ρέι έκανε σημαντικές καλλιτεχνικές διαφοροποιήσεις στον Ανίκητο παρουσιάζοντας τη σχέση του Απού και της μητέρας του με πολύ διαφορετικό τρόπο. Το αποτέλεσμα ήταν η ταινία να μην έχει πολύ καλή υποδοχή στην Ινδία καθώς το κοινό βρήκε ανάρμοστη την διαμάχη που εισήγαγε ο Ρέι μεταξύ της μητέρας και του γιού, σε αντίθεση με την καθιερωμένη αγάπη και αφοσίωση μεταξύ γονέων και παιδιών κατά την παράδοση. 

Ωστόσο η υποδοχή της ταινίας εκτός της Ινδίας ήταν εξαιρετικά θετική, και κέρδισε 11 διεθνή βραβεία, στα οποία συμπεριλαμβάνονταν και ο Χρυσός Λέοντας και το βραβείο κριτικών στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, και ήταν η πρώτη ταινία η οποία έλαβε και τα 2 βραβεία. Θεωρείται μια από τις κορυφαίες Ινδικές δραματικές ταινίες, και η διεθνής επιτυχία της ώθησε τον Ράι ώστε να δημιουργήσει κατόπιν και μια 3η ταινία με τίτλο Ο κόσμος του Απού, με την τελική τριλογία να είναι μια από τις καλλιτεχνικά κορυφαίες τριλογίες όλων των εποχών σύμφωνα με τον κριτικό κινηματογράφου Ρότζερ Ίμπερτ. 

Η μεγάλη, θλιμμένη και τρυφερή εντύπωση από την Τριλογία του Απού παραμένει στο μυαλό του θεατή σαν υπόσχεση για πως μπορεί να είναι μια ταινία. Υπάρχει πέρα από τη μόδα και δημιουργεί ένα κόσμο τόσο πειστικό που για λίγο γίνεται μια άλλη ζωή που μπορεί να είχαμε ζήσει. Οι τρεις ταινίες είναι γυρισμένες στην Ινδία από Satyajit Ray μεταξύ 1950 και 1959. Σάρωσαν τα βραβεία στις Κάννες, τη Βενετία και το Λονδίνο και δημιούργησαν ένα νέο κινηματογράφο για την Ινδία – της οποίας η παραγωγική κινηματογραφική βιομηχανία είχε περιοριστεί στα γλυκερά μουσικά ρομάντζα. Ποτέ μέχρι τότε ένας άνθρωπος δεν είχε τόσο μεγάλη επίδραση στον κινηματογράφο της δική του κουλτούρας.  

Σατιατζίτ Ράι  

Η πρώτη ταινία του Ράι, το Το Τραγούδι του Δρόμου (1955) κέρδισε 11 διεθνή βραβεία ανάμεσα στα οποία ήταν και το Καλύτερο Ανθρώπινο Χρονικό στο φεστιβάλ κινηματογράφου των Καννών το 1956. Η ταινία αυτή, μαζί με το Ο ανίκητος (1956) και το Ο κόσμος του Απού (1959) αποτελούν την Τριλογία του Απού.

Ο Ράι έγραψε το σενάριο, έκανε τη διαλογή των ηθοποιών, τη μουσική επένδυση, μοντάζ, και σχεδίασε μόνος του το διαφημιστικό υλικό της ταινίας.  

Στη διάρκεια της σταδιοδρομίας του έλαβε μεγάλο αριθμό βραβείων και διακρίσεων, ανάμεσα στα οποία ήταν 32 εθνικά βραβεία της Ινδίας, ένας αριθμός από βραβεία σε διεθνή φεστιβάλ κινηματογράφου, καθώς και ένα τιμητικό βραβείο Όσκαρ το 1992. Η κυβέρνηση της Ινδίας τον τίμησε με το βραβείο Μπάρατ Ρατνά το 1992 το οποίο αποτελεί την υψηλότερη τιμητική διάκριση της χώρας.  

Ο Ράι έδειξε ένα απόσπασμα της ταινίας στον Αμερικανό σκηνοθέτη Τζον Χιούστον ο οποίος βρισκόταν στην Ινδία την περίοδο εκείνη ερευνώνοντας τοποθεσίες για την ταινία του με τίτλο Ο άνθρωπος που θα γινόταν βασιλιάς. Ο Χιούστον μετά την παρακολούθηση του αποσπάσματος, ειδοποίησε το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Νέας Υόρκης (MOMA) πως ένα μεγάλο ταλέντο βρισκόταν στον ορίζοντα.

Η επιρροή του στον Ινδικό κινηματογράφο ήταν μνημειώδης ως προς την τεχνική και αισθητική που εισήγαγε, όπως και στον διεθνή κινηματογράφο με σκηνοθέτες όπως ο Μάρτιν Σκορτσέζε, Φράνσις Φορντ Κόπολα, Ηλία Καζάν, Φρανσουά Τρυφώ, Ουές Άντερσον, Ντάνι Μπόιλ και πολλοί άλλοι επηρεάστηκαν από το έργο του.  

Κατά τις δεκαετίες μετά τον θάνατο του ο Ράι συνέχισε να συγκαταλέγεται στους κορυφαίους σκηνοθέτες όλων των εποχών, στις διάφορες κατατάξεις περιοδικών και εκπομπών με ενασχόληση τον διεθνή κινηματογράφο.  

Ο Ράι έλαβε πολλά βραβεία και διακρίσεις κατά τη σταδιοδρομία του στον κινηματογράφο, 

• 32 εθνικά βραβεία κινηματογράφου της Ινδίας,
• τιμητική βράβευση στο διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου της Μόσχας το 1979,
• 2 βραβεύσεις για καλύτερη σκηνοθεσία στο διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου του Βερολίνου μαζί με πλήθος υποψηφιοτήτων,
• βραβεύσεις στο διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου της Βενετίας για το Ο Ανίκητος το 1956 και τιμητική βράβευση το 1982.
• Τιμητική βράβευση στο διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου των Καννών το 1982.
• Τιμητικό διδακτορικό από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης
• Βραβεύσεις από τον πρόεδρο της Γαλλίας το 1985 και το 1987 στις οποίες περιλαμβάνονταν και αυτή της Λεγεώνας της Τιμής
• Βραβεύσεις από την κυβέρνηση της Ινδίας το 1965, ενώ το 1992 έλαβε το  ]βραβείο Μπχάρατ Ρατνά  το οποίο αποτελεί την υψηλότερη τιμητική διάκριση της χώρας.
• Τιμητική βράβευση Όσκαρ το 1992 για το σύνολο του έργου του.