Οι 300 χιλιάδες ψήφοι του ΚΚΕ – Μερικά ποιοτικά στοιχεία της κόκκινης ψήφου

Το ΚΚΕ καταγράφεται τρίτο κόμμα στην Αττική και στους περισσότερους δήμους του λεκανοπεδίου. Η Αττική είναι η μεγαλύτερη εκλογική περιφέρεια, με το 1/3 σχεδόν του εκλογικού σώματος, τραβώντας προς τα πάνω το πανελλαδικό ποσοστό του κόμματος. Ανέκαθεν το ΚΚΕ είχε δύναμη στα μεγάλα αστικά κέντρα, και μεγαλύτερα ποσοστά από τον πανελλαδικό μέσο όρο του, αλλά αυτή η τάση παρουσίαζε κάμψη τα τελευταία χρόνια, με την εκλογική άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ -αλλά και της νεοναζιστικής συμμορίας σε κάποιες λαϊκές περιοχές.

Το ΚΚΕ αυξάνει σε απόλυτους αριθμούς τις ψήφους του στην Αττική κατά επτά χιλιάδες περίπου, σε σχέση με το Σεπτέμβρη του 15′, ενώ είναι χαρακτηριστικό πως στις πρώτες εκλογές του 12′ (6 Μαΐου), το ΚΚΕ ανέβαινε στο 8,5% και είχε άνοδο σχεδόν σε όλη την επαρχία, περνούσε όμως κάτω από τον πήχη των προσδοκιών εξαιτίας της στασιμότητας ή της μικρής κάμψης που παρουσίαζε στα μεγάλα αστικά κέντρα -την οποία δεν ανέτρεψε στις επόμενες δύσκολες αναμετρήσεις.

Τώρα η τάση αυτή αντιστρέφεται, κάνει τη διαφορά και αυτό είναι από τα πιο ελπιδοφόρα στοιχεία. Το ΚΚΕ συγκεντρώνει πάνω από 100 χιλιάδες ψήφους στην Αττική, που αντιστοιχούν σε κάτι λιγότερο από το 40% της συνολικής εκλογικής του δύναμης, επιβεβαιώνοντας έτσι τα θετικά σημάδια από το αποτέλεσμα της Λαϊκής Συσπείρωσης και του Γιάννη Πρωτούλη, πριν ενάμιση μήνα -αν και το κριτήριο της ψήφου του κόσμου δεν είναι ακριβώς ενιαίο, από τις τοπικές εκλογές στις εθνικές ή ακόμα και στις Ευρωεκλογές, που έγιναν ταυτόχρονα.

Παραμένει ζητούμενο η ενίσχυση αυτής της τάσης, αλλά και η αντιστροφή της σε άλλα αστικά κέντρα, όπως τη Θεσσαλονίκη, αλλά και την Πάτρα, όπου τα ποσοστά του κόμματος στα όρια του δήμου Πατρέων δείχνουν αυτό ακριβώς που σημειώνουμε παραπάνω για τα μη ενιαία κριτήρια της ψήφου.

Στην επαρχία καταγράφονται μικρές ή μεγαλύτερες αυξομειώσεις. Εντυπωσιακή άνοδος καταγράφεται στην περιφέρεια της Ροδόπης -με τις γνωστές ιδιαιτερότητες- κατά 1.300 ψήφους, όπου διπλασιάζονται σχεδόν οι ψήφοι του κόμματος, ενώ μικρή αύξηση σε ψήφους εμφανίζει το κόμμα στη Βοιωτία -από όπου κατάγεται ο Κουτσούμπας- και σε αρκετά νησιά, είτε πρόκειται για παραδοσιακά κόκκινα κάστρα, όπως η Λέσβος και η Κέρκυρα, είτε όχι (Ρέθυμνο, Δωδεκάνησα και αλλού).

Σε άλλα επιμέρους σχετικά στοιχεία, το ΚΚΕ έχασε για εννιά ψήφους την τρίτη θέση στο Δήμο Λεβαδέων -όπου είχε διψήφιο ποσοστό στις ευρωεκλογές- ανέβηκε όμως στη γειτονική Θήβα.

Ένα άλλο ενδιαφέρον ποιοτικό στοιχείο αφορά τις ηλικίες και την επαγγελματική ενασχόληση των ψηφοφόρων. Δυστυχώς όμως τα σχετικά στοιχεία προέρχονται από τα exit-poll, που σημαίνει ότι είναι περιορισμένης αξιοπιστίας. Και ενώ δεν καταγράφεται κάποιο χαρακτηριστικό που να κάνει τη διαφορά σε σχέση με όσα γνωρίζαμε -αυξημένη εκλογική επιρροή στην εργατική τάξη- έχει ενδιαφέρον η σχετικά μειωμένη επιρροή στις λεγόμενες μεσαίες ηλικίες, από 35-54 ετών, που αφορά γενιές γαλουχημένες πολιτικά σε μια περίοδο διεθνούς υποχώρησης του κινήματος, αλλά και του ριζοσπαστικού πολιτικού κλίματος της Μεταπολίτευσης γενικότερα.

Σε κάθε περίπτωση, τα γεγονότα του παρελθόντος αφήνουν ακόμα τα σημάδια τους στην εκλογική καταγραφή του κόμματος ακόμα και μετά από δεκαετίες. Από την επικράτηση της αντεπανάστασης, ως και παλιότερα γεγονότα που οδηγούν σε αλυσιδωτές αντιδράσεις -πχ το λάθος της διάλυσης των οργανώσεων του 68′, που οδήγησε στη γρήγορη ανάδειξη άπειρων στελεχών στη Μεταπολίτευση, συμβάλλοντας ως ένα βαθμό στη διαμόρφωση συσχετισμών στη διάσπαση του 91′, που με τη σειρά της καθόρισε τα δεδομένα για τις επόμενες “γενιές”.

Ζητούμενο πάντως παραμένει η αποτύπωση της καλής δουλειάς που γίνεται στις μικρότερες ηλικίες, με τη συσπείρωση πολλών μαθητών, σπουδαστών σε τεχνικές σχολές, αλλά και τη δουλειά του ΜΑΣ-Πανσπουδαστικής στα Πανεπιστήμια. Το γεγονός ότι παρουσιάζονται ως “κόμματα της νεολαίας” τώρα ο Βαρουφάκης, ενώ το Μάη η νεοναζιστική συμμορία της ΧΑ που καταποντίστηκε, είναι μάλλον ένα δείγμα για την αξιοπιστία των ευρημάτων αυτών των ερευνών.

Είναι η τρίτη συνεχόμενη φορά που οι κάλπες πανελλαδικά (εθνικές ή ευρωεκλογές) σημαδεύουν σε απόλυτο αριθμό ψηφοφόρων, τις 300 χιλιάδες για το ΚΚΕ, που παραπέμπει συνειρμικά σε αυτούς που όρισαν στη ζωή του να φυλάσσουν Θερμοπύλες. Αυτό φαίνεται να μένει πιο σταθερό και από την “παγκόσμια σταθερά” του 5,5% για το ΚΚΕ, η οποία τελικά έχει μικρές διακυμάνσεις, ανάλογα με το τελικό ποσοστό της συμμετοχής-αποχής.

Θα είναι λάθος πάντως να συμπεράνει κανείς πως πρόκειται για ένα σκληρό αμετακίνητο πυρήνα, που ψηφίζει όπως και να έχει το Κόμμα, σε κάθε περίπτωση -ψηφοφόροι παντός καιρού. Κι αυτό γιατί, ακόμα και για τους πιο πεισμένους ψηφοφόρους της βάσης, ή ακόμα και για κάποια οργανωμένα μέλη του Κόμματος, δεν είναι καθόλου εύκολο να μετακινούνται δύο και τρεις φορές, σε κάποιες περιπτώσεις, για να ψηφίσουν στον τόπο καταγωγής τους -εφόσον δεν έχουν μεταφέρει τα δικαιώματά τους ή εφόσον τα μετέφεραν ως υποψήφιοι κάποια στιγμή στο παρελθόν. Το οποίο πάει να πει πως υπάρχουν νέες προσθήκες, ένα μικρό ρεύμα μετακινήσεων προς το κόμμα, όπως εξάλλου αποτυπώνεται και από αρκετές δηλώσεις εκλογικής στήριξης του κόμματος. Αυτό όμως αντισταθμίζεται από κάποιες μικρές απώλειες, που πρέπει να εντοπιστούν για να αναλυθούν και να αντιμετωπιστούν.

Σε κάθε περίπτωση, μπορεί η εκλογική εκτίμηση να επιβεβαιώθηκε μέχρι δεκαδικού ψηφίου ως προς το ποσοστό (5,3), παρά τις προσδοκίες που δημιουργήθηκαν μες στη μέρα για κάτι καλύτερο, είναι σημαντικό όμως πως διαψεύστηκαν ως προς τον τελικό αριθμό των εδρών που κερδίζει το ΚΚΕ. Οι 15 βουλευτές της νέας ΚΟ είναι σημαντικό όριο, καθώς δίνει στο κόμμα διάφορες δυνατότητες, όπως του αιτήματος για ονομαστική ψηφοφορία -κάτι που δεν αφήνει κάποιους να το παίζουν “προοδευτικοί” και “αντάρτικα πνεύματα” εκ του ασφαλούς.

Τα υπόλοιπα έχουμε καιρό μπροστά μας να τα δούμε αναλυτικά -και θα αναλυθούν και σε διάφορες συσκέψεις το επόμενο χρονικό διάστημα.