Φταίει η ΓΛΔ για την άνοδο της ακροδεξιάς στη Γερμανία; Μια ματιά στα αποτελέσματα των τοπικών εκλογών της Θουριγγίας

Η έξαρση της ακροδεξιάς και των περιστατικών ρατσιστικής βίας στη Γερμανία, ιδιαίτερα – αν και σε καμία περίπτωση αποκλειστικά – στο κομμάτι της τέως ανατολικογερμανικής επικράτειας, έχει τροφοδοτήσει και στη χώρα μας μια παραφιλολογία για τις συνέπειες του “σοσιαλισμού” στον κοινωνικοπολιτικό χάρτη της περιοχής. Σύμφωνα με αυτό το δημοφιλές αφήγημα, η “κλειστή” και “μισαλλόδοξη” κοινωνία της ΓΛΔ, τροφοδότησε την ξενοφοβία και γενικά το μίσος προς το διαφορετικό, ενώ η “αυταρχική” δομή του πολιτικού συστήματος κατέστησε τους Ανατολικογερμανούς ανεπίδεκτους μαθήσεως για τα αγαθά της “πλουραλιστικής” αστικής δημοκρατίας. Πέραν από το γεγονός πως η επαφή με μετανάστες μόνο άγνωστη δεν ήταν στην τέως ΓΛΔ, που υποδέχτηκε χιλιάδες ανθρώπους από το Βιετνάμ, την Κούβα, αλλά και χώρες της Αφρικής, το ιδεολόγημα κυριολεκτικά καταρρέει όταν δει κανείς την συμπεριφορά του εκλογικού σώματος κατά ηλικίες.

Ένα καλό παράδειγμα μας δίνει το κρατίδιο της Θουριγγίας, όπου την Κυριακή πραγματοποιήθηκαν εκλογές για την τοπική βουλή. Νικητής αναδείχθηκε με διαφορά το Die Linke, στο οποίο ανήκει ο απερχόμενος πρωθυπουργός του κρατιδίου, ο οποίος συγκυβέρνησε με την υποστήριξη σοσιαλδημοκρατών και πρασίνων. Για πρώτη φορά μετά τη γερμανική επανένωση το συγκεκριμένο κόμμα, που παρά την έντονη σοσιαλδημοκρατικοποίηση του κατορθώνει να οικειοποιείται την κληρονομιά της ΓΛΔ, κατακτά την πρωτιά σε κάποια από τα λεγόμενα “νέα ομόσπονδα κρατίδια”, που σχηματίστηκαν στην επικράτεια της τέως ΓΛΔ, με 31%. Αντίθετα, οι χριστιανοδημοκράτες όχι απλά χάνουν την πρωτιά σε ένα από τα προπύργιά τους, αλλά υφίστανται συντριπτικές απώλειες της τάξης των σχεδόν 12 μονάδων, μένοντας με 21,8% μόλις στην τρίτη θέση. Οι διαρροές των χριστιανοδημοκρατών κινήθηκαν στο μεγαλύτερο βαθμό προς την ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία, που υπερδιπλασίασε το ποσοστό της, φτάνοντας στο 23,4% και τη δεύτερη θέση. Περαιτέρω συρρίκνωση σήμανε η αναμέτρηση και για την παραδοσιακή σοσιαλδημοκρατία, καθώς το SPD περιορίστηκε στο μονοψήφιο 8.2%. Σταθεροί έμειναν οι πράσινοι στο 5%, που αποτελεί και το όριο εισόδου στη βουλή, ενώ ενισχυμένο εμφανίστηκε το νεοφιλελεύθερο κόμμα των Ελεύθερων Δημοκρατών, που στις προηγούμενες εκλογές είχε μείνει εκτός νυμφώνος.

Μεγαλύτερο ενδιαφέρον όμως έχει η ηλικιακή ανάλυση της ψήφου. Εκεί διακρίνεται ξεκάθαρα, ότι οι άνω των 60, δηλαδή όσοι ήταν 30 ετών και πάνω κατά την πτώση του τείχους και μεγάλωσαν στο σοσιαλισμό, προκρίνουν με μεγάλη διαφορά το κόμμα που στη συνείδησή τους θεωρείται διάδοχος του Ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος, κάτι που ισχύει τυπικά, παρότι οι φορείς του πατούν σταθερά σε δυο βάρκες μεταξύ μισόκαρδης υπεράσπισης και ανοιχτής δυσφήμισης της ΓΛΔ. Ακόμα πιο σημαντικό είναι το γεγονός πως η Εναλλακτική για τη Γερμανία έρχεται με μεγάλη διαφορά στην τρίτη θέση, με ποσοστό 16%, πολύ κάτω από το μέσο όρο στο κρατίδιο. Αντιθέτως, στις ηλικίες κάτω των 30, που δεν έχουν κανένα άμεσο βίωμα από το σοσιαλισμό, αλλά αντίθετα διαπαιδαγωγήθηκαν στην ιδέα πως η ΓΛΔ ήταν ένα “κράτος αδίκου” (Unrechtsstaat) κι έχουν φάει εξ απαλών ονύχων με το κουτάλι τη θεωρία της εξίσωσης των δύο άκρων, η Εναλλακτική έρχεται πρώτο κόμμα με 24%, ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζει και η υπερδιπλάσια απήχηση των “φιλελέφτ” πρασίνων σε σχέση με το συνολικό τους ποσοστό (11% έναντι 5%), αλλά και η αυξημένη επίσης επιρροή των νεοφιλελεύθερων με 8% έναντι 5% συνολικά στο κρατίδιο. Περιττό να πούμε ότι στις ηλικίες άνω των εξήντα, αμφότερα τα κόμματα αυτά βρίσκονται σαφώς κάτω από το τοπικό τους ποσοστό.

Δεν είναι λοιπόν ο σοσιαλισμός που δημιούργησε μια ολόκληρη γενιά ανθρώπων ευεπίφορων στα κηρύγματα μίσους της ακροδεξιάς, αλλά ακριβώς η ανατροπή του κι η συστηματική του αμαύρωση από πλευράς του γερμανικού αστικού κράτους. Ο αντικομμουνισμός σε συνδυασμό με τις καταστροφικές  οικονομικές συνταγές καπιταλιστικής παλινόρθωσης στην Ανατολική Γερμανία δημιούργησαν κυριολεκτικά τέρατα σε πολιτικό επίπεδο, αντίθετα οι άνθρωποι που έχουν ζωντανές μνήμες από το πρώτο και μοναδικό εργατικό και στον πυρήνα του αντιφασιστικό γερμανικό κράτος, εμφανίζονται πολύ λιγότερο δεκτικοί στα εθνικιστικά και μισαλλόδοξα κηρύγματα της ακροδεξιάς. Αλλά ως γνωστόν, όταν η πραγματικότητα δε συμφωνεί μαζί μας, τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα.