Τρία κόκκινα γράμματα, χιλιάδες λαϊκοί αγωνιστές κι αγωνίστριες στρατευμένοι στον αγώνα για την κοινωνική συνειδητοποίηση και απελευθέρωση του ανθρώπου από την εκμετάλλευση, την ταξική σκλαβιά. Έναν αγώνα που ο Γ. Ρίτσος, «πάντα “παρών στο κάλεσμα της εποχής”», συμμετείχε με σώμα και ψυχή και υπερασπίστηκε με τη δράση του και το έργο του.
Ένα όμορφο γκράφιτι «ντύνει» εδώ και λίγες ώρες έναν τοίχο στον Αη Στράτη, το νησί που αποτέλεσε για δεκαετίες μαρτυρικό τόπο εξορίας χιλιάδων εξόριστων κομμουνιστών και άλλων αγωνιστών.
Ο Λαπαθιώτης ήταν ένας από τους ποιητές της γενιάς του, ο οποίος είχε νιώσει βαθιά μέσα του πως μόνο μέσα σε μια κομμουνιστική κοινωνία η παρακμή δεν έχει θέση και πως μόνο σε μια τέτοια κοινωνία ο άνθρωπος ολοκληρώνεται ως άτομο. Η σχέση του με το εργατικό – λαϊκό κίνημα και το Κομμουνιστικό Κόμμα ήταν ειλικρινής και γνήσια.
«Θα είμαι με το μέρος του λαού και ξέρω, γιατί το βλέπω χαραγμένο στη νύχτα, ότι εγώ, ο εκλεκτικός ανατόμος διδασκαλιών και ψυχαναλυτής δογμάτων, ουρλιάζοντας σαν δαιμονισμένος, θα ξεχυθώ στα οδοφράγματα και στα χαρακώματα, θα βάψω τα όπλα μου στο αίμα και, τρελός από οργή, θα σφάξω κάθε νικημένο που θα πέσει στα χέρια μου (…) Τεντώνω κιόλας το κορμί μου, έτοιμο για μάχη, και προετοιμάζω την ύπαρξή μου σαν ιερό τέμενος, για να αντηχήσει εντός του με νέους παλμούς και νέες ελπίδες η μεγαλύτερη κραυγή του θριαμβεύοντος προλεταριάτου». (Τσε Γκεβάρα. Οι τελευταίες γραμμές από τα Ημερολόγια Μοτοσικλέτας. Δεκέμβρης 1951 – Ιούλιος 1952)
Κάποια μέρα κατάφερα να διαβάσω τον Σοφοκλή στο πρωτότυπο, και η πρωτόγονη καθαρότητα της ελληνικής γλώσσας μού προκάλεσε ανοσία στις κακές μεταφράσεις και τις πολιτισμικές απώλειες μέσω των λέξεων. Όταν ο Οιδίπους Τύραννος μου αποκάλυψε ότι η ζωή είναι άνεμος και σκιά, πλησίασα λίγο ακόμη στο δρόμο της αληθινής ποίησης [..]
Θεμελίωσε ουσιαστικά τη δημοτική γλώσσα ως εκφραστικό όργανο της νεοελληνικής λογοτεχνίας και συνέθεσε μια σειρά σπουδαίων ποιημάτων, ο ιδεαλισμός των ποιημάτων του βρίσκεται σε αντίστιξη προς τα προσωπικά του πάθη και τις
Ήταν νύχτα 26 προς 27 του Μάρτη 1964, όταν βρέθηκε νεκρός στο κατάστρωμα του επιβατηγού «Κολοκοτρώνης», ο Φώτης Αγγουλές. Ο προλετάριος ποιητής ταξίδευε απ’ τη Χίο στον Πειραιά όταν ξεψύχησε, έχοντας στις τσέπες του μόλις είκοσι δραχμές και στην καρδιά του τον πόνο, τις αγωνίες και την ελπίδα για καλύτερες μέρες όλων των καταπιεσμένων κι αδικημένων της γης.
Στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δημαρχείου Χαϊδαρίου πραγματοποιήθηκε το αφιέρωμα στον μεγάλο αγωνιστή και ποιητή Κώστα Βάρναλη, μια εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών.
Δύσκολο να μιλήσει κανείς για έναν πολύπλευρο δημιουργό, για έναν εξερευνητή, φιλόσοφο και ποιητή των εσωτερικών τοπίων του ανθρώπου, και των συλλογικών οραμάτων για το «χτίσιμο» ενός άλλου κόσμου των ανθρώπων, όπως ο Γ. Χειμωνάς. Το έργο του έχει γίνει αντικείμενο μελέτης των ειδικών από την πρώτη, κιόλας, εμφάνισή του με τον βραβευμένο «Πεισίστρατο» (1960).
Σήμερα, στην εποχή των φιγουρατζήδων, η σεμνότητα και η αγνότητα του Κοτζιούλα φαίνονται μιας άλλης εποχής. Τώρα κοιμάται λησμονημένος και ήσυχος κάτω από τα πεύκα της Πεντέλης…θάρθει μια μέρα που η νέα γενιά θα τον ανακαλύψει και θα τον αγαπήσει…
Η Λιλίκα Νάκου γράφει για τον Γ. Κοτζιούλα
