Πέθανε ο συγγραφέας Τζον Λε Καρέ – Ένας πράκτορας που… “έλεγε την αλήθεια του απέναντι στην εξουσία”

Ο Ντέιβιντ Κόρνουελ έφυγε χθες το βράδυ από τη ζωή στα 89 του χρόνια, αφού πρώτα κατέκτησε τον κόσμο με το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Τζον Λε Καρέ, βυθίζοντας στη θλίψη το φανατικό του κοινό.

Την είδηση μετέδωσε ο ατζέντης του, Τζόνι Γκέλερ, που έπλεξε το εγκώμιο στον “μέντορα και φίλο του”, προσθέτοντας πως “έλεγε χωρίς φόβο την αλήθεια του απέναντι στην εξουσία”.

Ο Ντέιβιντ Κόρνουελ γεννήθηκε το 1931, σε “προβληματικό” περιβάλλον. Η μητέρα του εγκατέλειψε την οικογένεια όταν αυτός ήταν πέντε χρονών, ενώ ο πατέρας του είχε πολλά χρέη και του άφησε κυρίως δυσάρεστες αναμνήσεις -ο Λε Καρέ τον περιγράφει ως “φαντασιόπληκτο απατεώνα που κατέστρεφε τις ζωές των άλλων γύρω του”.

Σπούδασε στην Ελβετία και στρατολογήθηκε από τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες, έμαθε γερμανικά και ανέλαβε την ανάκριση όσων αυτομολούσαν από την ΓΛΔ. Αργότερα θα ομολογήσει πως φλέρταρε και ο ίδιος με το ενδεχόμενο μιας αυτομόλησης στην άλλη πλευρά, όχι όμως για ιδεολογικούς λόγους. Συνέχισε τις σπουδές του στη χώρα του, παρέχοντας ως πράκτορας πληροφορίες για αριστερές ομάδες κι ενδεχόμενες επαφές τους με τους Σοβιετικούς.

Τη δεκαετία του ’60, αναλαμβάνει καθήκοντα στη βρετανική πρεσβεία της Δυτικής Γερμανίας και αρχίζει το συγγραφικό του έργο, για να σπάσει τη διπλωματική ρουτίνα, όπως λέει ο ίδιος, ενώ αναγκάζεται να υπογράφει τα βιβλία του με ψευδώνυμο, για να μην αποκαλύψει την ταυτότητά του. Γίνεται διάσημος με το μυθιστόρημα “ο κατάσκοπος που γύρισε από το κρύο”, την ιστορία ενός Βρετανού διπλού πράκτορα που υποδύεται τον αυτόμολο στην ΓΛΔ -αργότερα θα μεταφερθεί στον κινηματογράφο.

Το 1963, ο διπλός πράκτορας Κιμ Φίλμπι, αυτομολεί στη Σοβιετική Ένωση, αποκαλύπτοντας την ταυτότητα πολλών Βρετανών πρακτόρων, και αυτό οδηγεί στο τέλος της συνεργασίας του Κόρνουελ με τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες. Αφοσιώνεται στο συγγραφικό του έργο, έλκεται από την παλιά του δραστηριότητα ως πράκτορας και αντλεί έμπνευση για τα μυθιστορήματά του, που σφραγίζουν την εποχή του “Ψυχρού Πολέμου”. Μετά από πολλά χρόνια παραδέχεται σε συνέντευξή του την παλιά του ιδιότητα ως κατάσκοπος, αλλά δεν επιβεβαίωσε ποτέ ότι περιέγραφε προσωπικές εμπειρίες και βιώματα στα βιβλία του.

Ο Λε Καρέ ξέφυγε από το κλασικό στερεότυπο της κατασκοπικής λογοτεχνίας και το λαμπερό πρότυπο του Τζέιμς Μποντ για τους μυστικούς πράκτορες, δίνοντας μια γήινη, σκοτεινή και ελάχιστα γοητευτική εκδοχή τους, καθώς βουτάνε στον αγώνα για εξουσία και τα γρανάζια της γραφειοκρατίας. Δε δαιμονοποιεί τους Σοβιετικούς, ούτε αγιοποιεί τη δική του πλευρά.

Ο ίδιος αναφέρει επίσης ότι δεν είχε ψηφίσει ποτέ του τη Θάτσερ, γιατί ήταν αριστερός, και είχε αρνηθεί να τον παρασημοφορήσει. Όταν είχαν καθίσει στο ίδιο τραπέζι, ο Λε Καρέ ζήτησε τη γνώμη της για το γεγονός ότι οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν δική τους πατρίδα και αυτή είπε κυνικά πως οι Παλαιστίνιοι είχαν εκπαιδεύσει τους βομβιστές του IRA, γι’ αυτό δεν πρέπει να καταφεύγει στην επίκληση στο συναίσθημα με δακρύβρεχτες ιστορίες…

Αναφέρεται επίσης στην εμπειρία του από τις συναντήσεις με σημαντικά πρόσωπα της πολιτικής, όπως η Μάργκαρετ Θάτσερ. Όπως αναφέρει, ποτέ του δεν την ψήφισε, καθώς ήταν αριστερός και είχε αρνηθεί να τον παρασημοφορήσει. Μια φορά έτυχε να καθίσει στο ίδιο τραπέζι μαζί της και να συζητήσουν.

Ο Καρέ είχε μόλις επιστρέψει από το Λίβανο και ζήτησε να του πει τη γνώμη της για τους Παλαιστίνιους που δεν έχουν πατρίδα. Η Θάτσερ του απάντησε: «Μη μου λέτε δακρύβρεχτες ιστορίες. Κάθε μέρα οι άνθρωποι κάνουν έκκληση στο δικό μου συναίσθημα» και στη συνέχεια τού υπενθύμισε ότι οι Παλαιστίνιοι είχαν εκπαιδεύσει τους βομβιστές του IRA, που είχαν δολοφονήσει τον βρετανό ήρωα πολέμου και στενό της συνεργάτη Έιρι Νιβ.