Η βιομηχανία του χαφιεδισμού και οι …ανήξεροι

Οι νέες αποκαλύψεις για το «Predator» επιβεβαιώνουν την ύπαρξη ενός τεράστιου μηχανισμού παρακολούθησης και φακελώματος στην υπηρεσία κρατών, μυστικών υπηρεσιών και ισχυρών οικονομικών συμφερόντων, για το οποίο η κυβέρνηση προσπαθεί να πετάξει από πάνω της κάθε ευθύνη.

Κι όμως… Ούτε η ΝΔ, ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ, ούτε το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ δικαιούνται να παριστάνουν τους ανήξερους, έχοντας διαμορφώσει το επικίνδυνο θεσμικό πλαίσιο που νομιμοποιεί τη δράση χαφιεδίστικων μηχανισμών κατά πάντων, πρώτα απ’ όλα από τις μυστικές υπηρεσίες, που σε όλο τον κόσμο είναι οι καλύτεροι πελάτες τέτοιων σκοτεινών λογισμικών.

Η ιστορία τους άλλωστε δεν ξεκίνησε τώρα στη χώρα μας. Από τον περασμένο Απρίλη ο «Ριζοσπάστης» έγραφε για τη δραστηριότητα της ισραηλινής «NSO Group» και του λογισμικού «Pegasus» (αντίστοιχου του «Predator»), για το οποίο ήδη από το 2016 υπήρχαν δημοσιεύματα για στοχευμένη χρήση του από κυβερνήσεις κρατών, με στόχο την παρακολούθηση δημοσιογράφων, διπλωματών, πολιτικών αντιπάλων και άλλων. Ψηφιακά ίχνη χειριστών του «Pegasus» εντοπίστηκαν και στην Ελλάδα το 2018, σύμφωνα με έρευνα του «Citizen Lab» (Πανεπιστήμιο του Τορόντο).

«Υπάρχει οποιαδήποτε σχέση των ελληνικών κυβερνήσεων με τη συγκεκριμένη ισραηλινή εταιρεία και το λογισμικό της; Υπήρξε ποτέ ενημέρωση για δραστηριότητές της στην Ελλάδα; Με δεδομένο το ενδιαφέρον των ελληνικών κυβερνήσεων να αναβαθμίσουν τα εργαλεία παρακολούθησης “στόχων”, στο πλαίσιο των συμφωνιών για ανταλλαγή πληροφοριών με ΗΠΑ και Ισραήλ, υπήρξε ποτέ κρούση για αγορά του συγκεκριμένου υλικού;», ήταν κάποια από τα ερωτήματα που έθετε τότε ο «Ριζοσπάστης», χωρίς να πάρει βέβαια καμία απάντηση.

* * *

Περίπου 3 μήνες μετά το δημοσίευμα, αποκαλύφθηκε ένα τεράστιο, παγκόσμιο σκάνδαλο κατασκοπείας: Από το 2016, σε μια λίστα 50.000 αριθμών τηλεφώνων που εικάζεται ότι αποτέλεσαν στόχο των «πελατών» της NSO, διασταυρώθηκαν περισσότερα από 1.000 άτομα σε περισσότερες από 50 χώρες τα οποία παρακολουθήθηκαν, ανάμεσά τους τουλάχιστον 65 στελέχη επιχειρήσεων, 85 μέλη οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, 189 δημοσιογράφοι και περισσότεροι από 600 πολιτικοί και κυβερνητικοί αξιωματούχοι.

Μέχρι στιγμής, είναι γνωστό ότι τουλάχιστον 14 ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν αγοράσει spyware από την NSO, ενώ οι ειδικοί εκτιμούν ότι στην ΕΕ δραστηριοποιούνται πολύ περισσότεροι προμηθευτές. Ενας από αυτούς είναι και η διαβόητη «Intellexa», στην οποία ανήκει το «Predator», μετά την εξαγορά της «Cytrox». Η εταιρεία του Ισραηλινού Ταλ Ντίλιαν εδρεύει στην Αθήνα, μετά το σκάνδαλο στην Κύπρο με το κατασκοπευτικό βαν.

Οπως έγραφε ο «Ριζοσπάστης», έρευνα του «CitizenLab» υποστηρίζει ότι εντόπισε servers της «Cytrox» σε Ελλάδα, Σερβία, Αρμενία, Αίγυπτο, Ινδονησία, Σαουδική Αραβία και άλλες χώρες, για τις οποίες μάλιστα υπάρχουν «ενδείξεις» ότι οι κυβερνήσεις τους είναι πελάτες της εταιρείας. Εντόπισε επίσης ότι το «Predator» εγκαταστάθηκε μέσω του «WhatsApp». Ακολούθησε έρευνα της ιδιοκτήτριας εταιρείας («Meta», πρώην «Facebook»), η οποία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι στους πελάτες της «Cytrox» περιλαμβάνονται «οντότητες» σε Ελλάδα, Σαουδική Αραβία, Γερμανία, Αίγυπτο και άλλες χώρες.

* * *

Οι πρώτες πληροφορίες για τη χρήση του «Predator» στην Ελλάδα έγιναν γνωστές τον Δεκέμβρη του 2021, ενώ είναι επίσης γνωστό ότι στην Ευρώπη η βιομηχανία λογισμικού παρακολουθήσεων «ανθεί» με τη στήριξη της ΕΕ. Τα επιτελεία της καταβάλλουν σημαντικές προσπάθειες στήριξης της εγχώριας βιομηχανίας ανάπτυξης συστημάτων και τεχνολογιών «ασφάλειας», συλλογής δεδομένων και παρακολούθησης, με στόχο την απεξάρτηση από αντίστοιχες εταιρείες – παρόχους εκτός ΕΕ, επενδύοντας σε μια αναπτυσσόμενη και ανταγωνιστική αγορά.

Χαρακτηριστικά είναι τα όσα ειπώθηκαν σε ακρόαση της γνωστής – πλέον – επιτροπής PEGA του Ευρωκοινοβουλίου στις 30 Αυγούστου, με θέμα τα «Κατασκοπευτικά λογισμικά που χρησιμοποιούνται κατά πολιτών»: Υπάρχουν πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες με αντίστοιχες δυνατότητες, που ήδη από την περίοδο της «Αραβικής Ανοιξης» διέθεσαν τις «υπηρεσίες» και τα «προϊόντα» τους για την παρακολούθηση μέσων ενημέρωσης, πολιτικών και διαδηλωτών.

Μάλιστα, η Ευρώπη χαρακτηριζόταν «πρόσφορο έδαφος» για τέτοιου είδους εταιρείες, όπως η γερμανική «FinFisher» και η ιταλική «Hacking Team», η «Mollitiam» στην Ισπανία, η «Intellexa» στην Ελλάδα (που διαθέτει το «Predator»), η DSIRF στην Αυστρία. Να σημειωθεί επίσης ότι στον όμιλο της NSO συμμετέχουν ευρωπαϊκές εταιρείες με έδρα το Λουξεμβούργο, τη Βουλγαρία και άλλες χώρες.

* * *

Το «οικοσύστημα» των κατασκοπευτικών λογισμικών στην ΕΕ βρίσκεται σε «άνθιση». Οσο κι αν προσπαθούν να κρυφτούν πίσω από τα «δεν άκουσα, δεν γνώριζα», η σημερινή και όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις έχουν τεράστια ευθύνη για τη σημερινή εξέλιξη, εξυφαίνοντας το επικίνδυνο θεσμικό πλαίσιο, μέσα στον βούρκο του ίδιου του καπιταλιστικού συστήματος που υπηρετούν.

Δ. Μ.

(Το άρθρο αναδημοσιεύεται από την στήλη «Αποκαλυπτικά» του «Ριζοσπάστη» 16/11/2022)