Τέμπη, έξι μήνες μετά…

Έξι μήνες συμπληρώθηκαν από το πολύνεκρο έγκλημα στα Τέμπη, όπου 57 επιβάτες, στην πλειοψηφία τους νέα παιδιά, έχασαν τη ζωή τους. Οι καταγγελίες των συγγενών, που δεν έχουν κοπάσει από εκείνη τη μέρα, επιβεβαιώνουν ότι η αναζήτηση απαντήσεων είναι «Γολγοθάς», απέναντι στην προσπάθεια κυβέρνησης, εταιρείας και κρατικού μηχανισμού να συγκαλύψουν τις ευθύνες τους.

Με αφορμή τη μαύρη επέτειο, η κυβέρνηση εμφανίζεται με θράσος να διεκδικεί τα εύσημα για την «ταχύτητα» με την οποία αντέδρασε μετά το δυστύχημα. Διαρρέει, για παράδειγμα, ότι η τηλεδιοίκηση και η σηματοδότηση έχουν ολοκληρωθεί στο μεγαλύτερο τμήμα της γραμμής Αθήνα – Θεσσαλονίκη και ότι υπολείπεται μόνο το κομμάτι Οινόη – Δομοκός.

Μιλάμε δηλαδή για τα απολύτως στοιχειώδη για την ασφάλεια των εργαζομένων και των επιβατών. Και μάλιστα όχι σε όλο το σιδηροδρομικό δίκτυο, αλλά μόνο στο πιο εμπορικό (και κερδοφόρο) τμήμα του, στη γραμμή Αθήνα – Θεσσαλονίκη, με ένα σημείο αρκετών χιλιομέτρων να παραμένει ακόμα τυφλό και άρα διπλά επικίνδυνο.

Οπως επικίνδυνο παραμένει το δίκτυο και σε όλη την υπόλοιπη χώρα, κυρίως στη Β. Ελλάδα, παρά τις σοβαρές καταγγελίες των σιδηροδρομικών για παγίδες και κενά ασφαλείας που μπορεί να οδηγήσουν σε νέες τραγωδίες.

Το έγκλημα στα Τέμπη, πριν από έξι μήνες, αποκάλυψε την έλλειψη ενός ολοκληρωμένου συστήματος και σχεδίου ασφάλειας στις σιδηροδρομικές μεταφορές, παρά το γεγονός ότι σήμερα υπάρχει η τεχνολογία για να μειώνονται οι κίνδυνοι και να περιορίζεται η συμβολή του ανθρώπινου παράγοντα σ’ αυτούς.

Αποκάλυψε, επίσης, με τον πιο τραγικό τρόπο, ότι η ασφάλεια των Μεταφορών υπακούει στο κριτήριο του κόστους – οφέλους για το κράτος και τους επιχειρηματικούς ομίλους που διαχειρίζονται ή χρησιμοποιούν το δίκτυο, στο πλαίσιο της πολιτικής «απελευθέρωσης» των σιδηροδρομικών μεταφορών, που στη χώρα μας προωθούν όλες διαχρονικά οι κυβερνήσεις ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ.

Για παράδειγμα, ένα από τα σύγχρονα συστήματα που θα μπορούσε να αποτρέψει τη σύγκρουση των τρένων στα Τέμπη, δεν εγκαταστάθηκε ακόμα στην Ελλάδα, όπως και στο μεγαλύτερο μέρος του σιδηροδρομικού δικτύου της ΕΕ (το 2021 λειτουργούσε μόλις στο 13%), επειδή το κόστος θεωρείται δυσανάλογο με τα προσδοκώμενα κέρδη από την εμπορική εκμετάλλευση των γραμμών.

Ως αποτέλεσμα, οι κίνδυνοι για επιβάτες και εργαζόμενους καραδοκούν: Το 2021 έγιναν 1.389 σοβαρά σιδηροδρομικά ατυχήματα στην ΕΕ, με 683 νεκρούς και 513 τραυματίες, εκ των οποίων τα 97 αφορούσαν συγκρούσεις τρένων. Στη χώρα μας, από το 2010 έως το 2018, την περίοδο δηλαδή που κορυφωνόταν η στρατηγική της «απελευθέρωσης» στον σιδηρόδρομο, 197 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και άλλοι 97 τραυματίστηκαν σοβαρά, σε διαφόρων ειδών και αιτίας ατυχήματα.

Το ίδιο ισχύει και με τις ελλείψεις σε προσωπικό, που παραμένουν τεράστιες. Μετά το 2010, που επιταχύνθηκε το ξεχαρβάλωμα του ΟΣΕ, από 2.150 που είναι το ελάχιστο όριο, το προσωπικό έφτασε στους 850, με τάση μεγαλύτερης μείωσης. Απ’ αυτούς, ένας ανεπαρκέστατος αριθμός εργάζεται στη συντήρηση του δικτύου, με πολλές ελλείψεις σε ανταλλακτικά και υλικά, με απάνθρωπα ωράρια, ατέλειωτες ώρες.

Μέχρι το δυστύχημα στα Τέμπη, μόλις 30 εργαζόμενοι είχαν απομείνει να δουλεύουν στη συντήρηση της σηματοδότησης (από 300 παλιότερα), σ’ ένα δίκτυο μήκους χιλιάδων χιλιομέτρων! Κι όπως καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι, η κατάσταση δεν άλλαξε σχεδόν καθόλου μετά το δυστύχημα τον περασμένο Φλεβάρη.

Είναι όλα αυτά που προειδοποιούσαν για το έγκλημα στην κοιλάδα των Τεμπών… και συνεχίζουν να προειδοποιούν για τα επόμενα εγκλήματα. Γιατί το σύνθημα που συγκλόνισε τις μέρες των μεγαλειωδών κινητοποιήσεων, «Τα κέρδη τους, οι ζωές μας», ισχύει και με το παραπάνω, όσο η πολιτική του κόστους – οφέλους και η επιλεκτική γύμνια του κρατικού μηχανισμού συνεχίζουν να βάζουν μπουρλότο στην ασφάλεια, ακόμα και στη ζωή του λαού, είτε πρόκειται για τις σιδηροδρομικές και άλλες μεταφορές είτε για φυσικές καταστροφές, όπως οι πυρκαγιές που ζούμε τώρα.

Αναδημοσίευση από την στήλη “Η άποψή μας” του σημερινού Ριζοσπάστη