Ο Τάσος Λειβαδίτης, ο ακριβός μας, ο αγαπημένος μας ποιητής, έφυγε από τη ζωή στις 30 του Οκτώβρη 1988, αθόρυβα όπως έζησε ταξιδεύοντας «πλάι στα ονόματα των άστρων και τα καθήκοντα των συντρόφων». Μα δεν έφυγε ποτέ απ’ το νου κι απ’ τις καρδιές αυτών που «θέλουν να λέγονται άνθρωποι»…
Σαν σήμερα, στις 24 του Οκτώβρη 1963, η Σουηδική Ακαδημία τιμά τον Γιώργο Σεφέρη με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Ήταν μια από τις φορές που η απόφαση της Σουηδικής Ακαδημίας δεν προκάλεσε αντιδράσεις, αφού τίμησε ένα ποιητή με σπουδαίο έργο.
Ο Αντρέας Καρκαβίτσας καθότανε όλη την ημέρα κάτω από το μεγάλο πυκνόφυλλο πεύκο, δίπλα στα ντεπόζιτα του νερού. Δεν τον είδα ποτέ να γράφει· όλες τις ώρες διάβαζε. Οι άλλοι, όταν σταματούσαν τη δουλιά βολτάριζαν πάνω κάτω ή κάθιζαν όλοι μαζί μια παρέα και οι φωνές τους, τα γέλια τους, οι καβγάδες τους γέμιζαν την πλατεία. Ύστερα πάλι όλοι μαζί τραβούσαν για το μαγέρικο του μπάρμπα Κώστα.
Μερικοί από μας θεωρούν τους μεν δημιουργούς του παρόντος ως βωβούς και απόντες, τους δε του παρελθόντος ως φέροντες τον τίτλο του διάσημου συγγραφέα, και ρίχνουν το βάρος στο ίδιο το έργο τέχνης, πιστεύοντας ότι διαθέτει πιο καθαρή και ανόθευτη φωνή απ’ αυτήν του δημιουργού του.
Ένας ποιητής που ύμνησε τη λευτεριά του Ανθρώπου και θυσιάστηκε γι’ αυτήν στα νταμάρια του στρατοπέδου στο Χαϊδάρι, μαζί με άλλους πατριώτες.
από τη χώρα αυτή της φαντασίας / έφυγε ο Γκεβάρα ένα πρωί και / γύρισε τ’ άλλο πρωί και πάντα / θα γυρνάει σ’ αυτή τη χώρα ακόμα κι αν / είναι για / να μας κοιτάξει λίγο μια στιγμούλα και / ποιος αλήθεια να το αντέξει; / ποιος θα μπορεί το βλέμμα του ν’ αντέξει;
Μετά από αυτή την απάντηση ο Αραγκόν προσκλήθηκε και πήρε μέρος στο συνέδριο της Επαναστατικής Φιλολογίας. Όταν γύρισε στο Παρίσι δημοσίευσε το ποίημά του «Κόκκινο μέτωπο», που ήταν η αφορμή για να διωχθεί από τις γαλλικές αρχές και να καταδικαστεί σε πέντε χρόνια φυλάκιση.
Αντικαραμανλική και αντιπαπανδρεϊκή άσκησε άφοβα κριτική στην πολιτική ζωή. Είχε τη λεβεντιά της ειλικρίνειας και της αμεσότητας…Άνθρωπος χειμαρρώδης, χωρίς ταμπού στη γλωσσική της συμπεριφορά, η Λιλή Ζωγράφου, τόσο στα βιβλία της, όσο και στην προσωπική της ζωή, αρνήθηκε τον πεσιμισμό…
Πάντοτες, ανέντιμα στάθηκαν τα όπλα της Αντίδρασης. Και απ’ αυτά, δεν είναι η βία, το χειρότερο. Πολύ περισσότερο, ακριβώς η βία, δεν «πιάνει» πάντα.
Σαν σήμερα, στις 23 του Σεπτέμβρη 1973, έφυγε από τη ζωή ο μεγάλος Χιλιανός κομμουνιστής ποιητής, και ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές του 20ού αιώνα, Πάμπλο Νερούδα.
