Το Αιγαίο, σειρά διηγημάτων που ο Ηλίας Βενέζης έγραψε το 1941, φέρει όλα τα χαρακτηριστικά του συγγραφέα: θερμή κι αθόρυβη αγάπη για τον άνθρωπο, φιλοσοφημένη διάθεση, χαμηλότονη γοητεία γραφής και, βέβαια, αυτή την έντονη νοσταλγία επιστροφής προς την πατρίδα που χαρακτηρίζει το σύνολο του έργου του.

Μυστήριο η αγάπη που δείχνει στα μαλλιά του ο φαντάρος. Τις πρώτες μέρες χτενίζει με μανία τις κοντές τρίχες, να στρώσουνε. Κι ο τυχερός, που το τομάρι της κούτρας του είναι λαδερό και φουντώνει εύκολα, τ’ αναμετράει κάθε πέντε και λιγάκι με του συνάδελφου – σου ’ρχεται να του τα ξεριζώσεις.

…Σου είπα την ιστορία αυτή όπως ακριβώς έγινε, δηλαδή όπως τα θυμάμαι. Και μη μου την αλλάξεις, άστην έτσι, καλά – αχαμνά άστα όλα έτσι.

Άλλοι ομολογούν πως παρασύρθηκαν από τη μόδα των καιρών, την ίδια μόδα που μεγάλωνε τα γένια και μάκραινε τα μαλλιά, λες και η επανάσταση ήταν υπόθεση κομμωτικής.

Διήγημα της Έλλης Αλεξίου, γραμμένο το 1938, μέσα στη μεταξική δικτατορία. Από τα λιγότερο γνωστά. Ευαίσθητη γραφή, τρυφερή και τολμηρή ματιά για ένα θέμα που ακόμα και στις μέρες μας εξακολουθεί να είναι ταμπού, την ψυχική αρρώστια.

Έγραφε για μεγάλα παιδιά και για παιδιά που βιάζονταν να μεγαλώσουν.Για παιδιά που ενηλικιώθηκαν εκ των πραγμάτων από τα ίδια τα γεγονότα, χωρίς να χάσουν την αθωότητα και τα ιδανικά τους.Όχι για μεγάλους που παλμπαιδίζουν ή που γέρασαν πρόωρα και λένε πως τίποτα δεν αλλάζει.

Βαθύς γνώστης της ρωσικής γλώσσας και του ρωσικού πολιτισμού ο Μήτσος Αλεξανδρόπουλος ασχολήθηκε με τη μετάφραση σπουδαίων έργων της ρώσικης λογοτεχνίας, σύγχρονων και παλαιότερων. Εξαιρετικό δείγμα της μεταφραστικής του δουλειάς αποτελεί και η απόδοση της Αφήγησης της Εκστρατείας του Ίγκορ.

Η Στέπα του Αντόν Τσέχοφ κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1888 και θεωρείται από τα πιο δημοφιλή πεζογραφήματά του. Το 1960 η Έφη Πλιάτσικα – Πανσελήνου  επιμελήθηκε λογοτεχνικά τη μετάφραση της Στέπας από τα ρωσικά. Η μετάφραση άρχισε να δημοσιεύεται στις 15 Μαρτίου 1960 και ακολούθησαν δεκατέσσερις συνέχειες. Ο Θανάσης Νιάρχος συγκέντρωσε τις συνέχειες και το αποτέλεσμα της προσπάθειάς του πήρε μορφή σε μια καλαίσθητη έκδοση που κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 2018 από τον Καστανιώτη.

Η 9η Μάη 1945 είναι καταγεγραμμένη στην ιστορία ως η μέρα που παραδόθηκε άνευ όρων η ναζιστική Γερμανία. Είναι η μέρα λήξης του Β’ Παγκόσμιου Ιμπεριαλιστικού Πολέμου. Λίγες μέρες πιο πριν την 1η Μάη 1945 η κόκκινη σημαία με το σφυροδρέπανο καρφώνεται στο Βερολίνο, στην καρδιά του ναζιστικού κτήνους.

Το απόσπασμα που ακολουθεί είναι  ωμό, σκληρό, ίσως  αντιηρωικό, αλλά αποκαλυπτικό των ψυχικών συγκρούσεων που προκαλεί η δύναμη των βασανιστηρίων στο ανθρώπινο σώμα και στο νου όταν αυτά γίνονται έρμαια του πόνου και των ανεξέλεγκτων φυσικών αναγκών.