Το κόκκινο ελάφι της Πάρνηθας αντιμέτωπο με την εξαφάνιση

Στην καρδιά της Αττικής, μόλις λίγα χιλιόμετρα από την πολύβουη Αθήνα, το ελάφι της Πάρνηθας παραμένει ένας βουβός φρουρός της άγριας φύσης.

Παρά τη μακραίωνη παρουσία του στο ελληνικό τοπίο, το μεγαλόπρεπο θηλαστικό κινδυνεύει σήμερα να εξαφανιστεί οριστικά από τη φυσική του εστία. Τι μπορούμε να κάνουμε για να αποτραπεί η τελική του απώλεια;

Το ελάφι της Πάρνηθας (Cervus elaphus)

Το ελάφι της Πάρνηθας (Cervus elaphus) είναι ένα από τα ελάχιστα είδη ελαφιδών των οποίων η παρουσία στην Ελλάδα αποδεικνύεται τόσο ιστορικά όσο και παλαιοντολογικά. Μαζί με το ζαρκάδι (Capreolus capreolus) και το πλατώνι (Dama dama), αποτελούν τους κύριους εκπροσώπους της οικογένειας αυτής στον ελλαδικό χώρο.

Αναφορές αρχαίων περιηγητών και αρχαιολογικά ευρήματα επιβεβαιώνουν ότι τα ελάφια είχαν διαχρονική παρουσία στην Αττική και ειδικά στην Πάρνηθα. Κάποτε, ζούσαν σχεδόν σε ολόκληρη την ηπειρωτική Ελλάδα. Ωστόσο, μέσα σε λίγες δεκαετίες, οι πληθυσμοί τους μειώθηκαν δραματικά εξαιτίας της λαθροθηρίας, της απώλειας βιότοπων και της ανθρώπινης πίεσης.

Μέχρι τα τέλη του 20ού αιώνα, ελάφια απέμεναν μόνο σε τρεις περιοχές: στη Σιθωνία, στη Ροδόπη και στην Πάρνηθα. Έτσι, η Πάρνηθα αποτέλεσε το τελευταίο μεγάλο καταφύγιο για το ελάφι στην Αττική.

Δυστυχώς, η εικόνα αυτή έχει αλλάξει ριζικά. Τα τελευταία χρόνια, τα εναπομείναντα ελάφια στην Πάρνηθα είναι πλέον ελάχιστα μετά από τις καταμετρήσεις των αρμόδιων υπηρεσιών που έγιναν.

Το κόκκινο ελάφι σύμφωνα με τις μελέτες των ειδικών αποτελεί το πρωτεύον είδος στο διαιτολόγιο των λύκων, αφού είναι κατά περίπου 70% η τροφή τους, γεγονός που έχει οδηγήσει σε έντονη πίεση και συνεχή μείωση του πληθυσμού τους.

Η μελλοντική τους επιβίωση διαγράφεται ζοφερή, ενώ η οριστική τους εξαφάνιση από το βουνό της Αττικής φαντάζει πλέον σχεδόν βέβαιη.

Η επίσημη μελέτη της Βιόσφαιρας στην Πάρνηθα είχε ως στόχο την διερεύνηση της επίδραση των νεοαφιχθέντων λύκων (υπολογίζεται από το 2009) στην κινητικότητα, τη συμπεριφορά και τον πληθυσμό του αυτόχθονου πληθυσμού του κόκκινου ελαφιού στην Πάρνηθα.

Δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2019 και έκρουε από τότε τον κώδωνα του κινδύνου για το κόκκινο ελάφι, καθώς η επανεμφάνιση του λύκου και η αύξηση του πληθυσμού του στην περιοχή της Πάρνηθας τα τελευταία έτη, έχει διαταράξει σοβαρά την οικολογική ισορροπία.

Παρόλες τις μελέτες και τις επισημάνσεις των ειδικών, δεν πάρθηκε κανένα απολύτως μέτρο έγκαιρα, ώστε να προφυλαχτεί το κόκκινο ελάφι της Πάρνηθας και να μην κινδυνεύει σήμερα με εξαφάνιση.

Ποιος μπορεί να σκεφτεί μια βόλτα στη Πάρνηθα χωρίς να συναντήσει ένα ελάφι;

Όταν ένα οικοσύστημα χάνει τις φυσικές του ισορροπίες, η καταστροφή δεν είναι πιθανότητα – είναι αναπόφευκτη. Στην Πάρνηθα, αυτή η διαδικασία έχει ήδη ξεκινήσει. Το ρολόι μετρά αντίστροφα και ο χρόνος για δράση εξαντλείται.

Η επιβίωση του κόκκινου ελαφιού, ενός εμβληματικού είδους της περιοχής, απειλείται από φυσικές αιτίες, αλλά και από ανθρώπινες επιλογές.

Χωρίς άμεσα, ρεαλιστικά και τεκμηριωμένα μέτρα διαχείρισης, το κόκκινο ελάφι θα προστεθεί στη μακρά λίστα των ειδών που χάθηκαν όχι επειδή δεν μπορούσαν να σωθούν, αλλά επειδή δεν θελήσαμε να τα σώσουμε.

Αναδημοσιεύεται από τα Αχαρναϊκά Νέα