Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια όχι: «Κατιούσα»

Δεν θα μπορούσε να εγκαινιάσει τη νέα στήλη του περιοδικού μας άλλο τραγούδι… από την «Κατιούσα».

Η «Κατιούσα», το θρυλικό τραγούδι που έγινε γνωστό σε όλο τον κόσμο κατά τη διάρκεια του μεγάλου πατριωτικού πολέμου της Σοβιετικής Ένωσης, γράφτηκε το 1938 από τους Μιχαήλ Ισακόφσκι (στίχοι) και Ματβέι Μπλάντερ (μουσική) και ηχογραφήθηκε με τη φωνή της Βαλεντίνας Μπατιστσέβα:

Στο επόμενο βίντεο, από πρόγραμμα της ρωσικής τηλεόρασης, βλέπουμε την Βαλεντίνα Μπατιστσέβα, πολλά χρόνια μετά την πρώτη ηχογράφηση του τραγουδιού με τη φωνή της, συγκινημένη να τιμάται για την προσφορά της και να χειροκροτείται από τον κόσμο, κάτω από τους ήχους της «Κατιούσα»:

Η «Κατιούσα» τραγουδιόταν προς τους στρατιώτες του Κόκκινου Στρατού που πήγαιναν να πολεμήσουν κατά των Γερμανών ναζί που εισέβαλαν στην ΕΣΣΔ, το 1941, όταν ο Στάλιν σε διάγγελμά του προς το σοβιετικό λαό τόνιζε: «Μέσα στις κατεχόμενες περιοχές, στα μετόπισθεν του εχθρού, πρέπει να συγκροτούνται ομάδες παρτιζάνων. Σ’ αυτές τις περιοχές οι συνθήκες πρέπει να γίνονται αφόρητες για τον εχθρό»…

Η Βαλεντίνα Μπατιστσέβα. Με τη δική της φωνή ηχογραφήθηκε για πρώτη φορά, η «Κατιούσα»

Εδώ μια ακόμα «Κατιούσα» του 1978, από τη σοβιετική θρυλική Χορωδία Αλεξαντρόφ:

Βέβαια, θρυλική «Κατιούσα»  δεν υπήρξε μόνο το τραγούδι… «Κατιούσα» είναι το ανεπίσημο όνομα που δόθηκε στα χωρίς σωλήνα συστήματα πυραύλων πυροβολικού μάχης, πολλαπλών εκτοξεύσεων, πάνω σε όχημα, που ανέπτυξαν οι Σοβιετικοί στον πόλεμο κατά των ναζί. Η πρώτη ομοβροντία από σύστημα «Κατιούσα» εναντίον των γερμανοφασιστικών στρατευμάτων έγινε στις 14 του Ιούλη 1941, και έκτοτε έπαιξαν σημαντικό ρόλο στις επιχειρήσεις του Κόκκινου Στρατού. Ο χαρακτηριστικός ήχος του συστήματος κατά τη διάρκεια της εκτόξευσής του σκορπούσε τον τρόμο και τον όλεθρο στους ναζί, σα να προμήνυε την κατάληξη του πολέμου:

«Τρία γράμματα μόνο φωτίζουν…» Η μουσική και τα τραγούδια έπαιξαν μεγάλο ρόλο στην Εθνική μας Αντίσταση. Ένα από τα πιο γνωστά τραγούδια, που έδωσε σάρκα και οστά στο γνωστό σύνθημα «Πολεμάμε και τραγουδάμε» είναι ο ΕΑΜικός ύμνος «Τρία γράμματα», που γράφτηκε πάνω στις νότες της «Κατιούσα». Εδώ η πιο γνωστή εκτέλεση, με τη Μαρία Δημητριάδη:

Κι εδώ μια διασκευή από τα «Κίτρινα ποδήλατα»:

Η μελωδία της «Κατιούσα» ενέπνευσε και τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Ιταλών. Τον Σεπτέμβρη του 1943, με  τους στίχους του Φελίτσε Κατσιόνε γεννήθηκε το τραγούδι “Fischia Il Vento”, για να γίνει από τα πιο δημοφιλή των Ιταλών παρτιζάνων:

Εδώ μια ακόμα ξεχωριστή ερμηνεία της «Κατιούσα», από την μικρή Βαλέρια Κουρνούσκινα, συνοδευόμενη από το μουσικό σύνολο Αλεξαντρόφ:

Και για το τέλος «Κατιούσα» …σε έκδοση μεταλλική:

Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια όχι… Τι κι αν γράφτηκαν πριν από πολλά χρόνια, κάποια τραγούδια συνεχίζουν να συγκινούν τους ανθρώπους ανεξαρτήτως ηλικίας, να τους συντροφεύουν στις μικρές και μεγάλες στιγμές της ζωής, να εκφράζουν τις αγωνίες, τον πόνο και τα όνειρά τους, να εμπνέουν τους αγώνες τους.

Η στήλη, χωρίς να διεκδικεί το αλάθητο ή τον τίτλο του «ειδικού», φιλοδοξεί να «παίξει» τραγούδια που γράφτηκαν για τον έρωτα, την αγάπη, το μεροκάματο, τη μετανάστευση, τον αγώνα για λευτεριά και για καλύτερη ζωή. Τραγούδια που γράφτηκαν από ποιητές, αλλά κι από δημιουργούς, που δεν διάβασαν ποτέ στη ζωή τους ποίηση… Ανασκαλεύοντας το παρελθόν και ψηλαφώντας την ιστορία τους, πότε γράφτηκαν, σε ποιες συνθήκες, από ποιους πρωτοτραγουδήθηκαν, ποιοι τα τραγουδούν στις μέρες μας.

Χωρίς διαχωρισμούς, χωρίς αποκλεισμούς, τραγούδια ελληνικά και «ξένα», με γνώμονα ότι, εκτός από το να θυμίζουν εικόνες από το παρελθόν, συναρπάζουν τις αισθήσεις, γεννούν συναισθήματα, μας εμπνέουν και μας συγκινούν σήμερα.

Τα χρόνια περνούν, τα τραγούδια όχι… Ακούστε τα όλα εδώ.