Κ. Μανιαδάκης: Νόμος είναι ο «νόμος» του φασίστα

Κορυφαίο στέλεχος της δικτατορίας του Μεταξά, ο Κωνσταντίνος Μανιαδάκης που γεννήθηκε σαν σήμερα, στις 25 του Ιούλη 1893, έπαιξε κεντρικό ρόλο στη θέσπιση του αντικομμουνιστικού νομικού πλαισίου που επέβαλλε η μεταξική δικτατορία. Στις 14 του Αυγούστου 1936, δυο μέρες μετά τη συγκρότηση του υφυπουργείου Δημοσίας Ασφαλείας, διορίζεται στη θέση του υφυπουργού και θα αποτελέσει την «ψυχή» της αντικομμουνιστικής δράσης. Μια σειρά Αναγκαστικοί Νόμοι θα συμπληρώσουν το οπλοστάσιο «προς καταπολέμησιν του κομμουνισμού», ενώ παράλληλα, εφαρμόζεται το «πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων», για να αποτραπεί η «εισχώρησις κομμουνιστών» στις Δημόσιες Υπηρεσίες.

«Η «ανεξάρτητος» Δικαιοσύνη έγινε πειθήνιο όργανο της δικτατορίας. Γι’ αυτό βέβαια σοβαρή ευθύνη φέρουν και οι Έλληνες δικαστές, οι οποίοι στην μεγάλη πλειοψηφία τους όχι μόνο δεν προέβαλαν καμιά αντίσταση στα σχέδια και τις παρανομίες της μεταξικής τυραννίας, αλλά και δέχτηκαν να καλύπτουν αντισυνταγματικά μέτρα όπως οι εκτοπίσεις, βασανισμοί κ.λ.π.», γράφει ο Σπύρος Λιναρδάτος στο βιβλίο του «4^η Αυγούστου» (Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις, 1967). Και παραθέτει ένα χαρακτηριστικό περιστατικό με πρωταγωνιστές τον φασίστα Μανιαδάκη και ανώτατο εισαγγελικό λειτουργό:

«Αλλά και όταν ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Λουκάς Γιδόπουλος τόλμησε να υποστηρίξει ότι ο I. Θεοτόκης «είχε με το μέρος του το δίκαιον» διαμαρτυρόμενος για τον παράνομο περιορισμό του στην Κέρκυρα, πήρε από τον υφυπουργό Ασφαλείας την απάντηση ότι δεν γνωρίζει, αυτός ο Εισαγγελέας, τον τελευταίο νόμο, δηλαδή τον… νόμο του Μανιαδάκη…

Ο Μανιαδάκης κάλεσε στο γραφείο του το Γιδόπουλο και του υπέδειξε με ανάρμοστο τρόπο1 να παραιτηθεί, επειδή δεν ήταν αρεστός στο καθεστώς.

Ύστερα από πολλούς προπηλακισμούς και εξευτελισμούς που δέχτηκε από τα όργανα της δικτατορίας (ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Δικαιοσύνης τον είχε αποκαλέσει «αγράμματο», επειδή τόλμησε να χαρακτηρίσει αντισυνταγματικό τον Α.Ν. 1886, που καταργούσε κάθε αυτοτέλεια τής Δικαιοσύνης) ο Γιδόπουλος έπαθε συγκοπή και πέθανε στις 10 Δεκεμβρίου 1939.

Παρά την υποταγή της μεγάλης πλειοψηφίας τους στις θελήσεις της δικτατορίας, η 4η Αυγούστου δεν είχε εμπιστοσύνη στους δικαστικούς για το έργο της δίωξης των πολιτικών αντιπάλων της. Φοβόταν ότι μπορούσε να υπάρξουν μερικοί από αυτούς που να επιχειρούσαν να θέσουν φρένο στην ακατάσχετη αυθαιρεσία. Γι’ αυτό κατάργησε, όπως είδαμε, τις δευτεροβάθμιες επιτροπές ασφαλείας. Γι’ αυτό κυρίως, καθώς και από τον φόβο της δημοσιότητας, κατάργησε τις δίκες για πολιτικούς λόγους και δεν παρέπεμπε τους συλλαμβανόμενους για την πολιτική τους δράση στα δικαστήρια. Διακήρυξε μάλιστα σαν την δεύτερη βασική αρχή του «αντικομμουνιστικού αγώνος» ότι

«αι ποινικαί δίκαι των συλλαμβανομένων κομμουνιστών ου μόνον δεν εξυπηρετούν τον αντικομουνιστικόν αγώνα του Κράτους, αλλά τουναντίον παρείχον σπουδαίον βήμα δημοκοπικής προπαγάνδας και επηρεασμού των αφελών ακροατών υπέρ των ιδεών των και μόνη συμφέρουσα διά το Κράτος οδός διώξεως αυτών ήτο η της παραπομπής των ενώπιον των εκασταχού Επιτροπών Δημοσίας Ασφαλείας, αίτινες α δ έ σ μ ε υ τ ο ι  δ ι κ ο ν ο μ ι κ ώ ν κ α ν ό ν ω ν και ενημερωμέναι πάντοτε επί των μεθόδων δράσεως των κομμουνιστών, είναι εις θέσιν να επιβάλλωσι τας νομίμους κυρώσεις με ταχύτητα και επιβολήν, όταν απαιτούσιν αι περιστάσεις».

Ο Μανιαδάκης δηλαδή καταργούσε την Δικαιοσύνη ως «δεσμευμένη από δικονομικούς κανόνας» και «μη ενημερωμένη» — στις μεθόδους ασφαλώς της δικτατορίας — και παραχωρούσε στον εαυτό του και τα όργανά του όλα τα δικαιώματα πάνω στην προσωπική ελευθερία, την ασφάλεια, ακόμα και τη ζωή των πολιτών.

Τα τέλη του 1939 δημοσιεύτηκε ο υπ’ αριθ. 1886 Α.Ν., που καθόριζε ότι τα μέλη του Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου διορίζονταν για μια πενταετία από τον υπουργό Δικαιοσύνης. Με τον ίδιο νόμο ή κυβέρνηση τοποθετούσε στο πενταμελές Συμβούλιο του Αρείου Πάγου ως τοποτηρητή της τον γραμματέα του υπουργείου Δικαιοσύνης. Με τον Α.Ν. 1792)1939 η δικτατορία άλλαζε και την σύνθεση του Ανωτάτου Πειθαρχικού Συμβουλίου του δικαστικού σώματος.

Συνολικά υπολογίζεται ότι η δικτατορία εξέδωσε 3.000 νόμους για να καλύψει ισάριθμες παρανομίες της. Πολλοί απ’ αυτούς τους νόμους ήταν προσωπικοί και χαριστικοί».

1.Ο Μανιαδάκης του είπε σε μια στιγμή: «κ. εισαγγελεύ, σας έπεσε κάτι». Ο Γιδόπουλος κοίταξε κάτω, διαπίστωσε πως δεν του είχε πέσει τίποτε και γύρισε με απορία προς τον υφυπουργό Ασφαλείας. Τότε ο Μανιαδάκης καγχάζοντας του είπε: «Η παραίτησή σας».