Γιάννης Ποδιάς – Η ψυχή του ΔΣΕ στην Ανατολική Κρήτη

Ο Γιάννης Ποδιάς γεννήθηκε το 1912 στο Λυθρί της Μ. Ασίας. Ήρθε με την οικογένειά του ως πρόσφυγας και εγκαταστάθηκαν στο χωριό Λαράνι του Ν. Ηρακλείου.

Μερικούς μήνες μετά την κατάληψη της Κρήτης από τα ναζιστικά στρατεύματα, το Νοέμβρη του 1941, μεικτό απόσπασμα ναζιστών και χωροφυλακής, με υπόδειξη του αρχιδοσίλογου Ν. Μανουσάκη σκοτώνουν τον πατέρα και τη μητέρα του και καίνε το σπίτι του για απειθαρχία. Ο Γιάννης Ποδιάς διαφεύγει κι από τότε ήταν καταδιωκόμενος και επικηρυγμένος. Στη συνέχει για να τον εκδικηθούν οι φασιστικές δυνάμεις, θα συλλάβουν τα αδέλφια του Μανώλη και Κώστα τα οποία ύστερα από πολύμηνη φυλάκιση θα τα πνίξουν μαζί με δεκάδες άλλους πατριώτες με τη βύθιση του πλοίου “Δανάη” ανοιχτά της Ντίας. Τον αδελφό του Γιώργη αφού τον συνέλαβαν, τον εκτόπισαν στο Νταχάου, ο οποίος πέθανε από της κακουχίες ύστερα από την απελευθέρωση και την επιστροφή του στην Κρήτη.

Εντάχθηκε άμεσα στην πρώτη ομάδα ανταρτών που δρούσε στο Ηράκλειο και γρήγορα αναδείχθηκε σε καπετάνιο ενώ παράλληλα συνδέθηκε με το ΚΚΕ μέσω του αχώριστου συντρόφου του Νίκου Σαμαρίτη. Πήρε μέρος σε πολλές επικίνδυνες αποστολές και υπήρξε ένα από τα ιδρυτικά στελέχη του ΕΛΑΣ, με δράση από τον Ψηλορείτη ως τα Λασιθιώτικα Βουνά. Για τον ατρόμητο χαρακτήρα και τις στρατιωτικές ικανότητές του οι συναγωνιστές του τον ανέδειξαν σε καπετάνιο του 43ου συντάγματος του ΕΛΑΣ, που έδρευε στη θέση “Τσουνιά” του Ψηλορείτη, ενώ το καλοκαίρι του 1944 με τη συγκρότηση της 5ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ στην Κρήτη ορίζεται καπετάνιος της.

Στις 11 Οκτώβρη 1944 εισέρχεται στο απελευθερωμένο από τον ΕΛΑΣ Ηράκλειο, επικεφαλής του 43ου συντάγματός του. Δυο ημέρες μετά στις 13/11/1944, κατά τη διάρκεια παλλαϊκής συγκέντρωσης στο Ηράκλειο για την απελευθέρωση της πόλης, γίνεται απόπειρα δολοφονίας του από τον Α. Μπουτζαλή, πρωτοπαλίκαρο της ΕΟΚικής ομάδας του Μ. Μπαντουβά, κατά την οποία αχρηστεύτηκε το δεξί του χέρι, με αποτέλεσμα να μην μπορέσει να αναλάβει τα καθήκοντα του ως υποφρούραρχος του μεικτού φρουραρχείου της πόλης του Ηρακλείου.

Μετά την άνοιξη του 1945 θα ζήσει παράνομος (λόγω των τουλάχιστον επτά προσπαθειών δολοφονίας του από το κράτος των δοσιλόγων και από αποσπάσματα Κρητών δολοφόνων – διωκτών του) στην Αθήνα, με σκοπό τη θεραπεία του τραυματισμένου χεριού του. Τον Απρίλη του 1947, και αφού έχει ήδη επιστρέψει από την Αθήνα, με μία ομάδα 10 ακόμα καταδιωκόμενων λαϊκών αγωνιστών θα συγκροτήσει ένοπλη ομάδα στα Λασιθιώτικα βουνά. Η ομάδα αυτή από κοινού και με τους σκαπανείς που απέδρασαν στις 20/4/1947, με έγκριση του ΓΠ Κρήτης του ΚΚΕ, από το στρατόπεδο του Αγίου Νικολάου θα συγκροτήσουν την ομάδα του ΔΣΕ στην Ανατολική Κρήτη με καπετάνιο τον ίδιο.

Η ομάδα αυτή από τη στιγμή της συγκρότησής της μέχρι το σύντομο σχετικά τέλος της (2.5 περίπου μήνες) θα είναι αναγκασμένη να δίνει σχεδόν καθημερινά μάχες απέναντι σε υπέρτερες δυνάμεις, ανάεμσα στις οποίες ξεχωρίζει η κατάληψη της Ιεράπετρας στις 9.5.1947.

Στη συνέχεια μετά από ασταμάτητη πορεία και συνεχείς μάχες, τον Ιούνη του 1947 θα περάσει με το μεγαλύτερο μέρος της ομάδας του στο Λαράνι και από εκεί στον Ψηλορείτη, όπου θα συναντηθούν με άλλους μαχητές που ήδη δρούσαν εκεί. Εκεί οι ομάδες του ΔΣΕ με καπετάνιους τον Γ. Ποδιά και το Γ. Σμπώκο θα δημιουργήσουν το συγκρότημα Ψηλορείτη του ΔΣΕ με διοικητή τον Ποδιά.

Από τις 28 ως τις 30 Ιούνη 1947 πραγματοποιήθηκε στον Ψηλορείτη μα από τις μεγαλύτερες μάχες του ΔΣΕ στην Κρήτη. Απέναντι σε μερικές δεκάδες μαχητών του ΔΣΕ παρατάχτηκαν 2500 δυνάμεις του κυβερνητικού στρατού, χωροφυλακής και παρακρατικών του Μπαντουβά, του Πετρακογιώργη, του Κατσιά, του Χριστομιχάλη Ξυλούρη και άλλων.

Τη Δευτέρα 30 Ιούνη 1947 ο καπετάνιος του ΔΣΕ Γ. Ποδιάς θα σκοτωθεί με δεκάδες ακόμα συμμαχητές του στην Ανατολική Κρήτη. Οι παρακρατικοί του Μπαντουβά κάρφωσαν σε ένα πάσσαλο το κομμένο κεφάλι και το χέρι του Ποδιά και το περιέφεραν πανηγυρίζοντας στην ύπαιθρο και την πόλη του Ηρακλείου, όπου έβγαλαν πανηγυρικούς λόγους στη Νομαρχία.

“70 χρόνια ΔΣΕ. Η δράση του στην Κρήτη”, Έκδοση της Επιτροπής Περιοχής Κρήτης του ΚΚΕ, 2017

Δείτε εδώ όλες τις αναρτήσεις στο Αφιέρωμα για τα 100 χρόνια ΚΚΕ και τα 50 χρόνια ΚΝΕ