Την ώρα που ο Ζούκωφ κυνηγούσε Γερμανούς στο Στάλινγκραντ, ο Πάτον κυνηγούσε… αγριογούρουνα στο Μαρόκο

Η επιχείρηση “Πυρσός”, η Βόρεια Αφρική, το Στάλιγκραντ κι ο Πάτον, που σαν σήμερα 19/12/42, παίρνει μέρος στη… “γιορτή των προβάτων” στο Μαρόκο.

Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

Στη βόρεια Αφρική εξελίσσεται η καταδίωξη των δυνάμεων του Ρόμελ, από τους Άγγλους, μετά τη νικηφόρα μάχη του Ελ Αλαμέιν. Τους σπρώχνουν προς την Τύνιδα, με στόχο να τους διώξουν εντελώς από τη βόρεια Αφρική.

Στο Στάλινγκραντ, εξελίσσεται από το καλοκαίρι η γνωστή μεγάλη μάχη του κόκκινου στρατού εναντίον των Γερμανών. Η αντεπίθεση των σοβιετικών κι η περικύκλωση του Γερμανικού στρατού, οδηγεί σε τραγική κατάσταση τους Γερμανούς, οι οποίοι όμως αρνούνται να παραδοθούν. Επιθέσεις των Γερμανών, έξω από τον δακτύλιο για να σπάσουν τον κλοιό, αποκρούονται. Η μεγάλη νίκη προδιαγράφεται στον άμεσο ορίζοντα.

Μια μάχη που τα μεγέθη της κάνουν το Ελ Αλαμέιν να μοιάζει με παιδικό παιχνίδι. Αφού στη μια μιλάνε για “συντάγματα” και στην άλλη για “ομάδες στρατιών”. Στη μία μιλάμε για 100.000 εχθρούς και στην άλλη για 1.200.000 εχθρούς. Αφού στη μία μιλάμε για δεκάδες τανκς, αεροπλάνα ή πυροβόλα και στην άλλη για δεκάδες χιλιάδες. Στη μία μιλάμε για 20.000 νεκρούς και στην άλλη για  800.000.

Δεν πρόκειται βέβαια να αμφισβητήσω τη σημασία της μάχης του Ελ Αλαμέιν στην εξέλιξη του πολέμου. Μια μάχη μάλιστα, στην οποία πήραν μέρος και οι ηρωικοί δημοκράτες φαντάροι της Μέσης Ανατολής, που ΕΠΕΒΑΛΑΝ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥΣ στη μάχη κι αργότερα τους έκλεισαν στα “σύρματα” οι Άγγλοι κι οι Παπανδρέηδες. Και δεν είναι το πιο σημαντικό να μετρήσω αν σκοτώθηκαν πιο πολλοί Γερμανοί στο Ελ Αλαμέιν, από όσους σκοτώθηκαν μπροστά στο “σπίτι του Παβλόφ” ή στο “λόφο Μαμάγιεφ”.

Αλλά θα σας πω για την επιχείρηση “Πυρσός”, με μερικές λεπτομέρειες, όπως τις εξιστορεί ο ίδιος ο στρατηγός Πάτον, στο ημερολόγιό του.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ «ΠΥΡΣΟΣ» (Operation Τorch)

Στις αρχές Νοέμβρη 1942, οι Αμερικάνοι υλοποιούν την επιχείρηση “Πυρσός” (Operation Torch). Απόβαση Αμερικάνικων δυνάμεων σε τρία σημεία της βορειοδυτικής Αφρικής. 33.000 άνδρες στο Μαρόκο, 39.000 στην Αλγερία, 35.000 στο Οράν. Απέναντί τους είναι ο Γαλλικός στρατός (!!!) του Βισύ και… δύο (ναι 2) Γερμανικά υποβρύχια στην Κασαμπλάνκα.

Θέλουν μ’ αυτή την επιχείρηση να στηρίξουν τους Άγγλους στο ξεκαθάρισμα της Βόρειας Αφρικής από τις δυνάμεις του Ρόμελ. Θέλουν να δείξουν με κάποιο τρόπο ότι κι αυτοί… πολεμάνε. Και κυρίως θέλουν να κάνουν κάτι άλλο, για να μην κάνουν την απόβαση στη Νορμανδία που είχαν υποσχεθεί στους Σοβιετικούς από το 1941. Αυτό είχε αποφασιστεί από τους Ρούσβελτ και Τσώρτσιλ με επιμονή του δεύτερου.

Αποβιβάστηκαν λοιπόν σε τρεις από τις ακτές της Βορειοδυτικής Αφρικής, που ελέγχονταν από τους Γάλλους του Βισύ, οι οποίοι πρόβαλαν αμελητέα αντίσταση, σε κάποιες ελάχιστες περιπτώσεις. (Συνήθως η παράδοση γινόταν με…  αγγελιοφόρους). Στη συνέχεια εγκαταστάθηκαν και “δε χρειάστηκε” να πάνε σε βοήθεια των Άγγλων. Κι ενώ την ίδια ώρα, οι Σοβιετικοί μάτωναν και πολεμούσαν άγρια ενάντια στις πιο αξιόμαχες στρατιές του Χίτλερ, οι Αμερικάνοι την ίδια ώρα έκαναν… ηλιοθεραπεία.

TΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΠΑΤΟΝ

Ο Πάτον περιγράφει στο ημερολόγιό του ότι μπαινοβγαίνει επί μήνες  (Νοέμβρη 1942 μέχρι Ιούνη 1943), στο παλάτι του σουλτάνου του Μαρόκου, ανταλλάσσοντας αβροφροσύνες με τον ίδιο και με τους πασάδες του. Φροντίζει ο στρατός του να μη θίξει τα έθιμα και τα ήθη του μουσουλμανικού πληθυσμού. Απολαμβάνει την πολυτέλεια των πλούσιων βασιλικών γευμάτων και των παχιών χαλιών. Παίρνει μέρος σε γιορτές και πανηγύρια όπως “η γιορτή των προβάτων” (19/12/42 – σαν σήμερα) και στις μεγαλειώδεις τελετές για την επέτειο της αναρρίχησης του Σουλτάνου στο θρόνο του (22/12/1942). Επισκέπτεται σαν τουρίστας μεσαιωνικά και μαυριτανικά κάστρα. Παίρνει μέρος σε γεύματα και πάρτυ που οργανώνουν οι στρατηγοί των… “εχθρών – Γάλλων” και κάνει παρελάσεις μαζί τους. Και τη μέρα που ο φον Πάουλους παραδίνεται στους Σοβιετικούς στο Στάλιγκραντ (1/2/43), ο Πάτον… κυνηγά αγριογούρουνα στο Μαρόκο μαζί με το Σουλτάνο. Πόλεμος βλέπετε. Έπρεπε να ρίξει κι αυτός καμιά σφαίρα.

Ο Ζούκωφ λοιπόν πήγαινε σε «σαφάρι» Γερμανών κι ο Πάτον σε σαφάρι αγριογούρουνων. Αυτές τις “εχθροπραξίες” περιγράφει ο στρατηγός Πάτον στο ημερολόγιό του, εκείνες τις μέρες του Δεκέμβρη 1942 – Γενάρη 1943. Αλλά και μέχρι τον Ιούνη του ίδιου χρόνου. Κι αυτή η νιρβάνα συνεχίστηκε μέχρι την απόβαση των συμμάχων στη Σικελία (επιχείρηση Husky). Για την ίδια την απόβαση «Πυρσός» έχει αφιερώσει δυο σελίδες. Για τις εθιμοτυπίες και τις αβροφροσύνες, ένα κεφάλαιο 41 σελίδων.

Μοναδική διακοπή του “πολεμικού τουρισμού τους” αποτέλεσε η επίθεση του Ρόμελ (Φλεβάρης 1943) στο πέρασμα του Κασερίν και στο Sidi Bou Zid, που το υπερασπίζονταν οι Αμερικάνοι. Εκεί έδωσαν στο Ρόμελ τη δυνατότητα να πανηγυρίσει για την τελευταία του νίκη στη Βόρεια Αφρική. Οι μονάδες των ΗΠΑ εκεί απωθήθηκαν, περικυκλώθηκαν, υποχώρησαν κι άφησαν πίσω τους τις δυνάμεις που δεν άντεξαν. Έχασαν περισσότερους από 2.500 άνδρες και 103 τανκς. Γι’ αυτή τη μάχη ο Πάτον δε γράφει στο ημερολόγιό του.

Μάνος Δούκας