«Δεν θα επιτρέψομεν την πάλην των τάξεων»! – Όταν ξαναπροσπάθησαν να καταργήσουν το δικαίωμα στην απεργία

Το δικαίωμα του εργαζόμενου στην απεργία κατακτήθηκε με πολύχρονους και επίπονους αγώνες, κυριολεκτικά με αίμα. Αυτό το δικαίωμα η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ επιχείρησε πρόσφατα να το χτυπήσει συθέμελα, με τροπολογία που «στρίμωξε» στα μουλωχτά σε άσχετο νομοσχέδιο, μια νύχτα σαν το κλέφτη. Η αντίδραση του υγειούς συνδικαλιστικού κινήματος ήταν ακαριαία και μπόρεσε να αποτρέψει τους ανίερους σχεδιασμούς της κυβέρνησης, που αναγκάστηκε ν’ αποσύρει την (ν)τροπολογία.

Δεν ήταν βέβαια η πρώτη φορά που κυβέρνηση εχθρική προς τα συμφέροντα των εργαζομένων επιχειρούσε να περιορίσει, να βάλει φραγμούς στο δικαίωμα στην απεργία. Όσες φορές, μια τέτοια κυβέρνηση βρήκε απέναντί της ένα ρωμαλέο ταξικό εργατικό κίνημα δεν τα κατάφερε. Τότε, ακόμα κι όταν πέρναγαν στη Βουλή αντεργατικούς νόμους, οι νόμοι αυτοί καταργούνταν στην πράξη από την πάλη των εργαζομένων.

Τέλη του Μάη 1976 πάνω από μισό εκατομμύριο εργαζόμενοι συμμετέχουν στην 48ωρη απεργία ενάντια στο αντεργατικό νομοσχέδιο που φέρει τον αριθμό «330/1976» – ανάμεσά  τους 200.000 οικοδόμοι. Στην κορύφωση των κινητοποιήσεων, στις 25 του Μάη, οι δυνάμεις καταστολής ματοκυλούν την απεργία, μετατρέποντας το κέντρο της Αθήνας σε κανονικό πεδίο μάχης.

Το 1976 στην κυβέρνηση βρίσκεται το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, πρωθυπουργός είναι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και υπουργός Εργασίας ο ξεστομίσας την περίφημη φράση… που κοσμεί τον τίτλο της ανάρτησης, Κωνσταντίνος Λάσκαρης: «Δεν θα επιτρέψομεν την πάλην των τάξεων»! Όμως ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά από την αρχή, με τη βοήθεια του μπλογκ «Ενωμένο Κτιστάδικο»:

Οι απεργοί αντιμέτωποι με την αστυνομία

«Ένα από τα πιο αντεργατικά νομοθετήματα που γνώρισε ποτέ ο τόπος, τον περιβόητο «Νόμο 330 περί εργατικών οργανώσεων και συνδικαλιστικών ελευθεριών» φέρνει για συζήτηση στη Βουλή η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Το ημερολόγιο γράφει 24 του Μάη 1976. Όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης, σωματεία και ενώσεις εργαζομένων και άλλοι φορείς στρέφονται ενάντια στις αντεργατικές-αντιδημοκρατικές διατάξεις  του νομοσχεδίου και ζητούν την απόσυρσή του, εκτός από την κυβερνητική πλειοψηφία της ΓΣΕΕ που θέτει στην κυβέρνηση «προτάσεις» και  τροποποιήσεις που αφορούν ασήμαντες πτυχές του. Ο αλήστου μνήμης υπουργός Εργασίας Κ. Λάσκαρης, υπερασπιζόμενος το νομοσχέδιο, χαρακτηρίζει «αυθάδη και ιταμή» την αξίωση για απόσυρσή του.

Σχόλιο του “Ριζοσπάστη” για την περίφημη δήλωση του Λάσκαρη. (26/5/76)

Ας δούμε τις κυριότερες διατάξεις του νόμου 330:

Περιορίζει δραστικά το δικαίωμα της απεργίας, κατοχυρώνει την ανταπεργία (λοκ άουτ), νομιμοποιεί τη συγκρότηση απεργοσπαστικών μηχανισμών και, κυρίως, απαγορεύει την «πολιτική απεργία».

Σε όλη την Ελλάδα οι εργαζόμενοι διαδηλώνουν ενάντια στο “Νόμο 330”

Όπως σημειώνεται απ’ όλες τις πτέρυγες της Βουλής, πλην της ΝΔ, όλες οι απεργίες των εργαζομένων θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν πολιτικές αφού μοιραία στρέφονται κατά της πολιτικής της κυβέρνησης. Έτσι, η κυβέρνηση επιχειρεί την ουσιαστική κατάργηση του απεργιακού δικαιώματος.

Ακόμη, ο νόμος απαγορεύει τις απεργίες αλληλεγγύης, αλλά και κάθε άλλη απεργιακή κινητοποίηση που δε στρέφεται κατά του συγκεκριμένου εργοδότη και δεν περιορίζεται σε καθαρά μισθολογικά αιτήματα.

Με διάταξή του υποχρεώνει τους εργαζόμενους στα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και στους Οργανισμούς Κοινής Ωφέλειας να γνωστοποιούν τα αιτήματά τους 15 μέρες πριν από την κήρυξη της απεργίας.

Ακόμη, χαρακτηρίζονται παράνομες όσες απεργίες δεν κηρύσσονται από τα επίσημα «επαγγελματικά σωματεία».

Ριζοσπάστης 26/5/1976

Ο ανεκδιήγητος υπουργός Εργασίας Κ. Λάσκαρης σημειώνει στην εισηγητική του έκθεση ότι δεν υπάρχει πλέον «εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο» και δηλώνει στους δημοσιογράφους: «Δεν θα επιτρέψομεν την πάλην των τάξεων»!

Την ίδια μέρα αρχίζει 48ωρη απεργία των εργαζομένων στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα σε ολόκληρη τη χώρα, την οποία κήρυξαν πρωτοβάθμια σωματεία και ομοσπονδίες.

Από την συγκέντρωση των οικοδόμων στο “Γκλόρια”

Στις 25 του Μάη, στην Αθήνα, η Συντονιστική Επιτροπή Οικοδομικών και Ξυλουργικών Οργανώσεων Αθήνας – Πειραιά οργανώνει συγκέντρωση στο θέατρο «Γκλόρια». Χιλιάδες οικοδόμοι πλημμυρίζουν  τους γύρω δρόμους. Κατά τη διάρκεια των ομιλιών η ατμόσφαιρα δονείται από συνθήματα ενάντια στο αντεργατικό νομοσχέδιο και τις κυβερνητικές επιλογές.

Η αστυνομία επιτίθεται εναντίον των απεργών οικοδόμων. (Αρχείο ΚΚΕ)

Στις 11 και μισή και ενώ η συγκέντρωση των οικοδόμων έχει τελειώσει, εμφανίζεται μια ομάδα περίπου 50 «διαδηλωτών», άσχετη από τους οικοδόμους, προκαλώντας τους αστυνομικούς που έχουν κλείσει το δρόμο προς το υπουργείο «Απασχολήσεως» (έτσι λεγόταν τότε το υπουργείο Εργασίας), οι οποίοι ξεκινούν μια βάρβαρη επίθεση που σε λίγα λεπτά μετατρέπει  το κέντρο της Αθήνας σε αληθινή κόλαση.

Η πρώτη σελίδα του “Ριζοσπάστη” την επόμενη μέρα των γεγονότων

Από την  οδό Σταδίου κατεβαίνουν δυο «αύρες» (ευέλικτα θωρακισμένα οχήματα της αστυνομίας) σε σχηματισμό εκτοξεύοντας δακρυγόνα προς κάθε κατεύθυνση. Σπάνε τζάμια κτιρίων (ακόμα και στον τρίτο όροφο!) και προκαλούν φωτιές. Η ατμόσφαιρα είναι αποπνικτική. Στη διασταύρωση με την οδό Αιόλου η μια «αύρα» χτυπάει την διερχόμενη Αναστασία Τσιβίκα 66 χρόνων, την ρίχνει στο οδόστρωμα και περνάει από πάνω της συνθλίβοντάς την.

«Καμιά ανοχή στην πάλη των τάξεων»! Στη φωτογραφία οι «αύρες» της αστυνομίας, με τα όργανα να σημαδεύουν με τα δακρυγόνα και να ρίχνουν στο ψαχνό (Αρχείο ΚΚΕ)

Επί 12 ώρες, το κέντρο της Αθήνας μοιάζει με πεδίο μάχης. Τα επεισόδια επεκτείνονται από το Σύνταγμα μέχρι την Ομόνοια, την Πειραιώς, την Πατησίων, ενώ δεκάδες «αύρες» γεμίζουν τον τόπο δακρυγόνα. Πέφτουν πυροβολισμοί και δέρνεται ανηλεώς από τους αστυνομικούς όποιος βρεθεί μπροστά τους.

Λίγο αργότερα και ενώ έχουν χτυπηθεί πολλοί δημοσιογράφοι που καλύπτουν τα γεγονότα, εξαπολύεται μαζική επίθεση ροπαλοφόρων στους συγκεντρωμένους και ακούγονται πάλι πυροβολισμοί. Ο απολογισμός είναι μια νεκρή, 75 τραυματίες (δυο απ’ αυτούς με τραύματα από πυροβόλα όπλα) και περισσότερες από 100 συλλήψεις.

Ριζοσπάστης 26/5/1976

Μέσα σ’ αυτό το κλίμα, ψηφίζεται στη Βουλή ο «Νόμος 330».