«ΕΑΜ, ΕΑΜ, ΕΑΜ αντιλαλεί όλη η Ελλάδα μια φωνή»

Σαν σήμερα, στις 27 του Σεπτέμβρη 1941, ιδρύθηκε το ΕΑΜ. Ηρθε σαν κοσμογονική μεγάλη, ηφαιστειακή ώρα, που όργωσε κατάβαθα την Ελλάδα. Έσπειρε σπόρο λευτεριάς. Κι έπλασε νέους καινούριους κόσμους. Το ΕΑΜ αντάμωσε τον κάθε αγωνιστή, τον κάθε πατριώτη σε κρίσιμες ώρες. Στάθηκε γι’ αυτόν μέσα στη χιτλεροφασιστική Κατοχή, το στήριγμα, η απαντοχή κι η ελπίδα.

Σαν σήμερα, στις 27 του Σεπτέμβρη 1941, ιδρύθηκε το ΕΑΜ (Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο) που, με πρωτεργάτη το ΚΚΕ, οργάνωσε την αντίσταση του λαού μας  ενάντια στην τριπλή κατοχή απ’ τους Γερμανούς, Ιταλούς και Βούλγαρους φασίστες καταχτητές.

Είχε προηγηθεί η ίδρυση του Εργατικού Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου, στις 16 του Ιούλη 1941. Τα κόμματα που συνυπέγραψαν με το ΚΚΕ την ιδρυτική διακήρυξη  του ΕΑΜ ήταν το Αγροτικό Κόμμα (ΑΚΕ), η Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας (ΕΛΔ), με επικεφαλής τον Ηλία Τσιριμώκο και το Σοσιαλιστικό Κόμμα Ελλάδας (Χ. Χωμενίδης).

Στις επαφές που έγιναν ανάμεσα στους εκπροσώπους του ΚΚΕ και τους εκπροσώπους των άλλων κομμάτων, τον Μάη και τον Ιούνη του 1941, τα παλιά αστικά κόμματα χαρακτήρισαν «τυχοδιωκτισμό» τα σχέδια για οργάνωση αντίστασης εναντίον των κατακτητών και απέρριψαν τις προτάσεις για συνεργασία…

Παραθέτουμε αποσπάσματα από κείμενο του αντιστασιακού κομμουνιστή δημοσιογράφου Νίκου Καραντηνού, που δημοσιεύτηκε στον Ριζοσπάστη της 28/9/2005, με αφορμή την 64η τότε επέτειο από την ίδρυση του ΕΑΜ.

Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΕΑΜ
Κορυφαίο γεγονός σαν το ’21
του Νίκου Καραντηνού

Μέρα μεγάλη η χτεσινή. Γιατί σαν χτες, 27 Σεπτέμβρη 1941, μέσα στο θεοσκότεινο εκείνο ορίζοντα της σκλαβωμένης Ελλάδας ιδρύθηκε το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, το ΕΑΜ . Πέρασαν από τότε 64 χρόνια κι η μέρα αυτή μένει πάντα στου λαού το ημερολόγιο κορυφαίο ιστορικό γεγονός, που στέκεται επάξια δίπλα στο Εικοσιένα, λαμπρή σελίδα μέσα στη νεότερη Ιστορία μας.

Το ΕΑΜ δεν μπήκε στη νεότερη Ιστορία μας σαν ένα απλό γεγονός, μια ηρωική παρένθεση. Ηρθε σαν κοσμογονική μεγάλη, ηφαιστειακή ώρα, που όργωσε κατάβαθα την Ελλάδα. Έσπειρε σπόρο λευτεριάς. Κι έπλασε νέους καινούριους κόσμους. Το ΕΑΜ αντάμωσε τον κάθε αγωνιστή, τον κάθε πατριώτη σε κρίσιμες ώρες. Στάθηκε γι’ αυτόν μέσα στη χιτλεροφασιστική Κατοχή, το στήριγμα, η απαντοχή κι η ελπίδα.

Φωτεινό, λαμπερό το εγερτήριο σάλπισμα του ΕΑΜ που καλούσε κάθε πατριώτη να ενταχθεί στις γραμμές του και σκόπιμα παρελκυστική η τακτική των παλαιών κομμάτων στις προτάσεις, που τους έγιναν για να συμπράξουν. Μπροστά σ’ αυτή την κατάσταση, η λύση που απόμενε ήταν μία. Να περάσουν αποφασιστικά στο προσκήνιο οι καθ’ αυτού λαϊκές δυνάμεις. Ετσι η υπόθεση του έθνους και του απελευθερωτικού αγώνα πέρασε στα χέρια του ίδιου του λαού.

Το Τραγούδι Του ΕΑΜ

Λευτεριά πανώρια κόρη, κατεβαίνει από τα όρη
κι ο λαός την αγκαλιάζει και χορεύει και γιορτάζει
ΕΑΜ, ΕΑΜ, ΕΑΜ φωνή λαού,
που φτάνει ως τ’ άστρα τ’ ουρανού
ΕΑΜ, ΕΑΜ, ΕΑΜ αντιλαλεί όλη η Ελλάδα μια φωνή.

Πέστε το πουλιά κι ανέμοι, τώρα ο τύραννος ας τρέμει
Θέλουμε λαοκρατία, του λαού δημοκρατία
ΕΑΜ, ΕΑΜ, ΕΑΜ φωνή λαού που φτάνει ως τ’ άστρα τ’ ουρανού
ΕΑΜ, ΕΑΜ, ΕΑΜ αντιλαλεί όλη η Ελλάδα μια φωνή.

Αει χαρείτε να χαρούμε κι όλοι λευτεριά να ιδούμε
και να ζούμε αδελφωμένοι, πα’ στη γη, στην οικουμένη
ΕΑΜ, ΕΑΜ, ΕΑΜ φωνή λαού, που φτάνει ως τ’ άστρα τ’ ουρανού
ΕΑΜ, ΕΑΜ, ΕΑΜ αντιλαλεί όλη η Ελλάδα μια φωνή.

Μπορεί να πέρασαν 64 χρόνια από τότε και μένει στη μνήμη του λαού μας, του μεγάλου, του σοφού δάσκαλου, του αταλάντευτου κομμουνιστή ηγέτη, του Δημήτρη Γληνού, το κάλεσμα σ’ εκείνο το μοναδικό βιβλιαράκι «Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ », που στάθηκε βασικό για τους στόχους του Αγώνα. Θα έλεγε κανείς πως το βιβλιαράκι αυτό ήταν ένας παιάνας, που το κράτησαν χιλιάδες και χιλιάδες αγωνιστές. Ηταν το αλφαβητάρι του Αγώνα μας.

Δυνατός, δωρικός ο λόγος του Γληνού, δίνει πρόσταγμα, κάλεσμα που λέει: «ΟΧΙ. Δεν υπάρχει συμβιβασμός και μοιρολατρική αποδοχή της σκλαβιάς. Ενας και μόνος δρόμος ανοίγεται μπροστά μας. Ο δρόμος της ενεργητικής Αντίστασης, ο δρόμος του εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα. Παλλαϊκός αγώνας για την οριστική κατάχτηση της λευτεριάς. Αυτή είναι η ηρωική διάθεση του ελληνικού λαού, που θέλει να ζήσει. Που θα παλέψει όλος μαζί ενωμένος, που θα παλέψει και θα νικήσει…».

«ΕΑΜ, ΕΑΜ, ΕΑΜ αντιλαλεί όλη η Ελλάδα μια φωνή»

Δεν ξεχνιέται και ποτέ δε θα ξεχαστεί η αποτρόπαια και φρικαλέα πράξη που διέπραξε η κυβέρνηση Τσουδερού που μαζί με τους Μανιαδάκηδες κι όλους τους πράκτορες, παράδωσαν – σε κανονική παράδοση με τα κλειδιά της φυλακής και τους καταλόγους – τους κομμουνιστές, που είχαν στην Ακροναυπλία, στην Ανάφη και σε άλλα στρατόπεδα. Τους παράδωσαν στους χιτλερικούς δήμιους. Που τους εκτέλεσαν στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής.

Τιμώντας τα 64 χρόνια από την ίδρυση του ΕΑΜ δεν μπορούμε να μη θυμηθούμε την πλατιά και μοναδική στην ιστορία μας λαϊκή ενότητα, που εξασφάλισε αυτό το ένδοξο μέτωπο στον αγώνα της λευτεριάς και της δημοκρατίας. Δεν έχουμε το δικαίωμα να ξεχνάμε τους περίλαμπρους αγώνες στις πόλεις και στην ύπαιθρο για τη ζωή του λαού και της νεολαίας.

Το ΕΑΜ , λέει το γνωστό εκείνο τραγούδι της Κατοχής, μας «έσωσε από την πείνα». Ο αγώνας για την επιβίωση του λαού στάθηκε ένας από τους πρώτους στόχους που με αποφασιστικότητα επιδίωξε το ΕΑΜ και που με μεγάλη επιτυχία τον πέτυχε. Ο ασταμάτητος καθημερινός αγώνας για την εξασφάλιση των αναγκαίων τροφίμων έκανε δυνατή τη λειτουργία των συσσιτίων φυσικά με πολλούς κινδύνους από τους Γερμανούς.

Ήταν μια μεγάλη μάχη ζωής, που έδωσαν τότε οι Οργανώσεις του ΕΑΜ κι έσωσαν χιλιάδες κόσμο ιδιαίτερα στην Αθήνα και στις άλλες πόλεις της χώρας. Ηταν αληθινή μάχη που έδωσαν αντάμα κομμουνιστές, ΕΑΜίτες και ΕΠΟΝίτες για να αποσπάσουν από τους ξένους καταχτητές και τους μαυραγορίτες μια κουταλιά μπλουγούρι.

«ΕΑΜ, ΕΑΜ, ΕΑΜ αντιλαλεί όλη η Ελλάδα μια φωνή»

Πώς να μη θυμηθείς τους άθλιους εκείνους δήθεν συμβουλάτορες, που από τους πρώτους κιόλας μήνες, που ξεκινήσαμε τον αγώνα μέσα στα Ανώτατα Ιδρύματα με την ΟΚΝΕ κι έπειτα με το ΕΑΜ Νέων και την ΕΠΟΝ, μας καλούσαν για να μας συμβουλεύσουν τάχατες «πατρικά»: Να παρατήσουμε τα γραψίματα στους τοίχους με συνθήματα και τα τρεξίματα με τις επιτροπές. Χάνετε άδικα το χρόνο των σπουδών σας, τα πτυχία σας. Μήπως νομίζετε, έλεγαν, πως εσείς με τα συνθήματα θα διώξετε τους Γερμανούς, πού ‘χουν στα χέρια τους όλη την Ευρώπη; Αφήστε τις διαδηλώσεις, τις απεργίες κι όλα τα άλλα και κοιτάχτε με φρονιμάδα τις σπουδές σας. Και πολύ συχνά έταζαν υποσχέσεις για μελλοντικά «βουλευτιλίκια» όταν θα λευτερωνόταν η χώρα. Τα νιάτα της Αντίστασης δεν άκουσαν τους συμβουλάτορες. Δε δέχτηκαν τη φρονιμάδα. Μπήκαν ολόψυχα στο μεγάλο αγώνα. Πάλεψαν ηρωικά κι έδωσαν χιλιάδες ζωές για τη λευτεριά της Ελλάδας…

«Τα πτυχία κι οι σπουδές μας μπορούν να περιμένουν… Αλλά η ζωή στους δρόμους καθημερινά τουφεκίζεται, εκεί είναι η θέση μας. Δεν είμαστε φρόνιμοι»… Αυτή ήταν η απάντησή τους.

Κορυφαίο γεγονός μένει πάντα το ΕΑΜ . Και στέκεται επάξια δίπλα στο Εικοσιένα. Δεν είναι μόνο ένας τίτλος τιμής για τους κομμουνιστές και το ΚΚΕ, που πρωτομάχησαν και τους άλλους αντιφασίστες που αγωνίστηκαν στις γραμμές του. Το ΕΑΜ είναι μια αστείρευτη πηγή πείρας διδαγμάτων και αγωνιστικού φρονηματισμού. Η ασυμβίβαστη πάλη του για την εθνική ανεξαρτησία ενάντια στο χιτλερισμό και τους ελληνόφωνους συνεργάτες του, η πλατιά λαϊκή ενότητα είναι μερικά από τα βασικά διδάγματα του ΕΑΜ .

Το ΕΑΜ με τους πολύμορφους αγώνες του κέρδισε άξια τη θέση του στο μεγάλο αντιστασιακό κίνημα των λαών της Ευρώπης, συσπειρώνοντας και ενεργοποιώντας τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού σ’ ένα μεγάλο παλλαϊκό ξεσηκωμό. Σ’ ένα τεράστιο και μοναδικό αναγεννητικό έργο.

Εξήντα τέσσερα χρόνια από την ίδρυσή του. Το ΕΑΜ μάς δείχνει το δρόμο.

Facebook Twitter Google+ Εκτύπωση Στείλτε σε φίλο

Κάντε ένα σχόλιο: