Millennials: φόβος και τρόμος των αστών

Το Ινστιτούτο Οικονομικών Υποθέσεων (Institute of Economic Affairs) είναι ένα think tank με έδρα το Λονδίνο, που επιδιώκει να «βελτιωθεί η κατανόηση των θεμελιωδών θεσμών μιας ελεύθερης κοινωνίας αναλύοντας και αναπτύσσοντας τον ρόλο των αγορών στην επίλυση οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων».

Σε κείμενο που δημοσίευσε στις 6 Δεκεμβρίου (στα ελληνικά το κείμενο εδώ), ο συντάκτης του Kristian Niemietz – ένας άνθρωπος που έχει γράψει βιβλίο με τίτλο «Socialism: The Failed Idea That Never Dies» και αυτοπροσδιορίζεται στο κείμενο ως κριτικός του σοσιαλισμού – αναρωτιέται αν το γεγονός πως οι millennials ή «Generation Y» (οι γεννημένοι κοντά στο 1990 δηλαδή) είναι θετικά διακείμενοι προς τον σοσιαλισμό οφείλεται σε άγνοια.

Στο κείμενο ξετυλίγει μια σειρά επιχειρημάτων του τύπου «δεν έζησαν τον Ψυχρό πόλεμο», «στο σχολείο δεν μαθαίνουν για το τι συνέβαινε στα σοσιαλιστικά συστήματα», αφού όπως χαρακτηριστικά αναφέρει «η εκπαίδευση είναι προκατειλημμένη υπέρ της αριστεράς», κάνοντας σαφή νύξη για την περιλάλητη εδώ στην Ελλάδα «ιδεολογική ηγεμονία της αριστεράς», για την οποία μας έχουν πιπιλίσει τα μυαλά οι διάφοροι «αντικομμουνισμένοι».

Στη συνέχεια, παρουσιάζει κάποιες έρευνες για να τυλίξει τις απόψεις του με την πρέπουσα σοβαροφάνεια και την απαιτούμενη αριθμητική εγκυρότητα που χρειάζεται σε αυτές τις περιπτώσεις, για να καταλήξει να ισχυρίζεται πως οι υποστηρικτές του σοσιαλισμού έχουν «ακραία επιλεκτική γνώση», δηλαδή είναι καλά ενημερωμένοι για όσα διαδραματίστηκαν στις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού, απλώς δεν παραδέχονται την αποτυχία των ιδεών τους (!)

Τελικά, ολοκληρώνει τη «σκέψη» του βγάζοντας μια απεγνωσμένη κραυγή προς τους millenials να ρίξουν μια ματιά στη Βενεζουέλα και όσα συνέβησαν εκεί τα τελευταία χρόνια, για να συνειδητοποιήσουν την αποτυχία του σοσιαλισμού (!), παραπέμποντάς τους και σε άλλα κείμενα που αναπαράγουν τη γνωστή θεωρία των δύο άκρων, ταυτίζοντας ανιστόρητα τον ναζισμό με τον κομμουνισμό.

Δυσκολευόμαστε πραγματικά να πιάσουμε από κάπου το νήμα όλων αυτών που γράφει, αφού κάθε πρόταση, κάθε λέξη και κάθε γράμμα του κειμένου αναδίδουν μυρωδιά ψέματος, μιας χείριστης κοπής φιλελεύθερης προπαγάνδας. Αρκεί μόνο να σταθεί κανείς στο γεγονός πως ο αρθρογράφος συνδέει τη Βενεζουέλα – μια χώρα με προοδευτική σοσιαλδημοκρατική διαχείριση για τα δεδομένα της Λατινικής Αμερικής που δεν έθεσε όμως ποτέ σε κίνδυνο τα συμφέροντα της αστικής τάξης – με τον σοσιαλισμό, για να συνειδητοποιήσουμε πως βρίσκεται σε πλήρη σύγχυση.

Συμφωνούμε, πάντως, σε ένα πράγμα με τον κύριο Niemietz: πως οι millennials δεν μαθαίνουν στο σχολείο, στο πανεπιστήμιο και γενικότερα στη σύγχρονη εκπαίδευση τι ακριβώς συνέβαινε στα σοσιαλιστικά καθεστώτα. Αν ήξεραν όσα πραγματικά συνέβαιναν – την έλλειψη ανεργίας, τη δωρεάν μόρφωση, αθλητισμό και υγεία, την εργασιακή ασφάλεια και σταθερότητα, την ύπαρξη ελεύθερου χρόνου, τη δωρεάν στέγαση – τότε η πλάστιγγα θα είχε γείρει σε τέτοιο βαθμό υπέρ του σοσιαλισμού που δεν θα είχε κανένα νόημα άνθρωποι σαν το κύριο Niemietz να γράφουν κείμενα για να «εξηγήσουν» αυτό το φαινόμενο.

Δεν σας παρεξηγούμε, όμως, αφού απ’ όλα αυτά που γράφετε καταλαβαίνουμε πολύ καλά ένα πράγμα: πως τα αστικά κέντρα έχουν αρχίσει και φοβούνται, βλέποντας ένα μεγάλο κομμάτι της νέας γενιάς να είναι δραστήριο, να μην δέχεται άκριτα ό,τι του πλασάρουν και – το κυριότερο – να μη μοιάζει διατεθειμένο να ζήσει μέσα στην κοινωνία που του ετοιμάζουν.

Τους παραπέμπουμε σε έρευνες όπου ο κόσμος δηλώνει ξεκάθαρα την προτίμησή του στο σοσιαλιστικό σύστημα (εδώ και εδώ), τους ευχόμαστε «καλή επιτυχία» στην αποστολή τους, αλλά παράλληλα τους λέμε προκαταβολικά πως δεν θα καταφέρουν να αναστρέψουν την κίνηση της ιστορίας προς τα εμπρός.

Δεν θα τα καταφέρουν, όχι επειδή το λέμε εμείς, αλλά επειδή ο άνθρωπος – κι αυτό κρατήστε το καλά μέσα στο κεφάλι σας – είναι προορισμένος να προχωράει μπροστά, να ψάχνει την εξέλιξη και την πρόοδο, τον δρόμο εκείνο που θα τον κάνει να ξεδιπλώσει αρμονικά όλες τους τις δυνατότητες και θα του καλύψει χωρίς αστερίσκους τις σύγχρονες ανάγκες. Όλα αυτά δεν μπορεί να τα προσφέρει το σύστημα που εκπροσωπείτε. Το ξέρουμε και το ξέρετε κατά βάθος κι εσείς, όσο κι αν εθελοτυφλείτε ή προπαγανδίζετε για το αντίθετο.